Kripto Para Sözlüğü

0-9

2FA: İki faktörlü kimlik doğrulama.

3FA: Üç faktörlü kimlik doğrulama.

51% Attack: Ağın çoğunluğunu ele geçirme saldırısı.

Aave: Flash loan destekli DeFi platformu.

Airdrop: Bir proje tarafından kullanıcı cüzdanlarına ücretsiz coin dağıtımı süreci.

AMM (Automated Market Maker): Merkeziyetsiz borsalarda likidite havuzlarına dayalı otomatik fiyat belirleyici.

API3: DAO destekli oracle.

ASIC (Application-Specific Integrated Circuit): Sadece belirli bir işlem için (kripto para madenciliği gibi) tasarlanmış entegre devre.

Atomic Swap: Farklı Blockchain ağları arasında aracı olmadan yapılan varlık takası.

Balancer: Çoklu coin havuzları AMM protokolü.

Bancor: Otomatik likidite sağlayıcı.

Band Protocol: Veri oracle’ı ve API katmanı.

BEP-20: BNB Smart Chain token standardı.

Besu: Hyperledger tarafından desteklenen istemci.

BIP (Bitcoin Improvement Proposal): Bitcoin geliştirme önerisi.

Block Explorer: Blockchain verilerini kullanıcıların görüntülemesini sağlayan web arayüzü.

Block Height: Bir Blockchain’deki blok sayısı, bir bloğun sıra numarası.

Block Reward: Madencilerin blok ürettiklerinde ya da blok çıkardıklarında ödül olarak aldıkları coin miktarı.

Block Time: Blockchain’de bir bloğun oluşturulması için geçen ortalama süre.

Blockchain: Dağıtık defter teknolojisini kullanan yapı.

Bloom Filter: Mempool filtreleme veri yapısı.

BLS Signature: Boneh-Lynn-Shacham imzası.

Bonding Curve: Coin’in fiyatının arz-talebe göre belirlendiği eğri.

Brownie: Python tabanlı akıllı sözleşme aracı.

Bulletproofs: Sıfır bilgi kanıt türü.

Byzantine Fault Tolerance: Bir ağda düzensiz veya kötü niyetli katılımcılara karşı olan dayanıklılık.

Byzantine Generals Problem: Dağıtık ağlardaki fikir birliği sorunu.

CertiK: Akıllı sözleşme denetimi sağlayıcısı.

Chainguardian: Blockchain güvenlik hizmeti.

Chainlink: Merkeziyetsiz oracle ağı.

Checkpointing: Blockchain veri bütünlüğü koruma yöntemi.

CIP (Cardano Improvement Proposal): Cardano geliştirme önerisi.

CIP-30: Cardano dApp cüzdan etkileşimi standardı.

Coin Burn: Coin’in kalıcı olarak silinmesi, dolaşımdan çıkarılması.

Coin Inflation Rate: Coin arzının zamanla artış oranı.

Coin Supply Cap: Coin’in maksimum arz limiti.

Coin Swap: Coin takası.

Cold Wallet: İnternete bağlı olmayan, soğuk depolama cüzdanı.

Commitment Scheme: Kriptografik taahhüt protokolü.

Compound: Borç verme/alma DeFi protokolü.

Confidential Transactions: Gizli transfer mekanizması.

Consensus Algorithm: Ağdaki düğümlerin fikir birliğine varmasını sağlayan mekanizma.

Covalent: API tabanlı veri platformu.

Curve: Düşük kaymalı AMM.

Curve Finance: Stablecoin odaklı AMM protokolü.

Custodial Wallet: Varlıkların üçüncü parti servis sağlayıcısında saklandığı cüzdan.

DAO (Decentralized Autonomous Organization): Akıllı sözleşmelerle yönetilen merkeziyetsiz organizasyon.

DAO Proposal: Merkeziyetsiz organizasyon teklif metni.

DApp (Decentralized Application): Akıllı sözleşmeler üzerine kurulu merkeziyetsiz uygulama.

DeFi (Decentralized Finance): Merkeziyetsiz finans ekosistemi

Delegated Proof-of-Stake (DPoS): Temsilcili PoS konsensüsü.

DEX (Decentralized Exchange): Merkeziyetsiz, akıllı sözleşmelerle işlem yapılan borsa.

Difficulty Adjustment: Blockchain’de blok zorluğunun düzenli olarak ayarlanma mekanizması.

Directed Acyclic Graph (DAG): Döngüsüz yönlendirilmiş graf yapı.

DKG (Distributed Key Generation): Dağıtık anahtar üretimi.

Double Spend: Aynı varlığın birden fazla kez harcanması girişimi.

Dune Analytics: Kullanıcı odaklı Blockchain analiz platformu.

dYdX: Merkeziyetsiz türev borsası.

ECDSA (Elliptic Curve Digital Signature Algorithm): Kriptografik imzaları oluşturan algoritma.

EIP (Ethereum Improvement Proposal): Ethereum geliştirme önerisi.

Elliptic Curve Cryptography (ECC): Eğri tabanlı kriptografi.

ERC-20: Ethereum üzerindeki token standardı.

ERC-721: Ethereum üzerindeki NFT standardı.

Erigon: Ethereum istemci implementasyonu.

Escrow: Varlıkların üçüncü taraf denetiminde kilitlenmesi işlemi.

Escrow Smart Contract: Otomatik coin kilitleme akıllı sözleşmesi.

Ethers.js: JavaScript Ethereum kütüphanesi.

EVM (Ethereum Virtual Machine): Ethereum sanal makinesi.

Failure Mode: Ağ hatası davranışı.

Faucet: Kullanıcıların küçük miktarda coin almasını sağlayan servis.

Fiat On-Ramp: Geleneksel parayı kripto paraya çeviren hizmet.

Flash Loan: Teminatsız, anlık kredi.

Fork: Protokolü değiştiren Blockchain’deki ayrım.

Foundry: Rust tabanlı Ethereum araç seti.

Frost Protocol: Dağıtık imza protokolü.

Ganache: Yerel Blockchain simülatörü.

Gas Limit: Bir işlemde harcanabilecek maksimum gas miktarı.

Gas Price: İşlem ücreti olarak ödenen gas birimi başına fiyat.

Gas Token: Ethereum Blockchain’indeki gas optimizasyon coin’i.

Genesis Block: Blockchain’deki ilk blok.

Geth: Go tabanlı Ethereum istemcisi.

Graph Protocol: Verilerin indekslenmesini sağlayan altyapı.

GRIN: MimbleWimble tabanlı kripto.

Halving: Blok ödülünün yüzde 50 düşürülme olayı.

Hardhat: Ethereum geliştirme çerçevesi.

Hash Function: Veriyi sabit uzunlukta özetleyen fonksiyon.

Hash Rate: Hash hesaplama hızı.

Hashlock: Zaman kilidi ile hash doğrulama yöntemi.

HODL: “Hold On for Dear Life” ifadesinin kısaltması. “Hayatın pahasına tut” olarak çevrilebilir.

Hot Wallet: İnternete bağlı sıcak cüzdan.

HSM (Hardware Security Module): Donanım tabanlı güvenlik birimi.

ICO (Initial Coin Offering): İlk coin satış etkinliği.

Identity Layer: Kimlik doğrulama katmanı.

IEO (Initial Exchange Offering): Borsa destekli coin satışı.

Impermanent Loss: Geçici değer kaybı.

Impermanent Loss Protection: AMM koruma mekanizması.

Inflation Adjustment: Coin arz artışının zamanlaması.

Interoperability: Farklı Blockchain’lerin etkileşebilirliği.

JSON Web Token (JWT): Web kimlik doğrulama formatı.

JSON-RPC: Düğüm API iletişim protokolü.

KYC (Know Your Customer): Müşteriyi tanıma süreci.

KZG Commitment: Kate-Zaverucha-Goldberg taahhüt şeması.

Layer 1: Ana Blockchain katmanı.

Layer 2: Ana Blockchain’i ölçeklendirmeye yarayan ikinci katman çözüm.

LayerZero: Birden fazla Blockchain’i birbirine bağlayan protokol.

Light Client: Hafif düğüm istemcisi.

Lighthouse: Rust tabanlı Ethereum PoS istemcisi.

Lightning Network: Bitcoin için Layer 2 ölçeklendirme ağı.

Liquid Staking: Bir coin’i stake ederken likidite sağlama.

Liquidity Pool: Likidite sağlamak için fonların toplandığı havuz.

Liquidity Provider: Likidite havuzuna sermaye sağlayan katılımcı.

Lodestar: TypeScript tabanlı Ethereum PoS istemcisi.

Lodestar Light Client: TypeScript hafif istemcisi.

Mainnet: Canlı Blockchain ağı.

MakerDAO: DAI stablecoin’i yöneten DAO.

Market Cap: Piyasa değeri; dolaşımdaki arz × fiyat.

Mempool: Onay bekleyen işlemlerin havuzu.

Merkle Proof: Merkle ağacında veri doğrulama kanıtı.

Merkle Tree: Verilerin özetlerini hiyerarşik olarak saklayan yapı.

MimbleWimble: Gizlilik ve ölçeklenebilirlik protokolü.

Mining Pool: Madencilerin kaynaklarını birleştirerek blok çıkarma havuzu.

Mooning: Ani fiyat yükselişi için kullanılan jargon ifadesi.

MPC (Multi-Party Computation): Çok taraflı hesaplama.

Multisig: Çoklu imza cüzdanı.

MythX: Akıllı sözleşme güvenlik aracı.

Nakamoto Consensus: Proof-of-Work fikir birliği algoritması.

Nansen: Blockchain analiz platformu.

Natural Language Oracle: Yazılı metni yorumlayan oracle.

Nest Protocol: Zincir içi fiyat oracle’ı.

Nethermind: .NET tabanlı Ethereum istemcisi.

Nimbus: Nim tabanlı Ethereum PoS istemcisi.

Node: Blockchain ağında çalışan bilgisayar.

Node Discovery: Ağ düğümlerinin bulunması süreci.

Nonce: Madencilikte hash üretimi için değiştirilen sayı.

OAuth: Yetkilendirme protokolü.

Off-chain: Zincir dışı (Blockchain dışı)

Off-Chain Computation: Blockchain dışı hesaplama.

Off-Chain Governance: Zincir dışı yönetim süreci.

On-chain: Zincir içi (Blockchain içi)

On-Chain Analytics: Blockchain verisi analizi.

On-Chain Governance: Zincir içi yönetim mekanizması.

OpenZeppelin: Akıllı sözleşme kütüphanesi.

Oracles: Akıllı sözleşmelere dış veri besleyen servis.

OTP (One-Time Password): Tek kullanımlık parola.

Ouroboros: Cardano PoS konsensüsü.

Parity: Rust tabanlı Ethereum istemcisi.

Pay-to-Contract: Ödeme ile sözleşme etkileşimi.

Peer-to-Peer (P2P): Eşten eşe doğrudan bağlantı.

Permissioned Ledger: Erişimi kısıtlı defter.

Permissionless Ledger: Herkesin katılabildiği defter.

Phantom Node: Kusursuz düğüm replikasyonu.

Plasma: Ethereum için Layer 2 ölçeklendirme çözümü.

Plasma Cash: Benzersiz varlık takibi.

PoA (Proof-of-Authority): Yetki tabanlı konsensüs mekanizması.

PoET (Proof-of-Elapsed-Time): Zaman tabanlı konsensüs mekanizması.

Pool2: İkili likidite havuzları.

Pool3: Çoklu coin likidite havuzları.

Price Oracle: Fiyat verisi sağlayıcı.

Private Key: Özel anahtar.

Protocol Coin: Protokol yönetim coin’i.

Prysm: Go tabanlı Ethereum PoS istemcisi.

Public Blockchain: Herkesin erişip, işlem yapabildiği Blockchain.

Public Key: Herkese açık anahtar.

Push vs Pull Model: Veri senkronizasyon yaklaşım modelleri.

Radix Engine: Layer 1 ölçekleme motoru.

Random Beacon: Rastgele sayı üretimi.

Rebase: Coin arzının algoritmik olarak ayarlanması.

Reentrancy Attack: Akıllı sözleşmede tekrar çağrı güvenlik açığı.

REKT: Yüksek zarar anlamında kullanılan jargon.

Relayer: İşlemleri Blockchain’e taşıyan aracı.

Remix IDE: Tarayıcı tabanlı Solidity editörü.

REST API: Temsili durum transferi tabanlı web servisi.

Rollup: İşlemleri sıkıştırarak ana Blockchain’e gönderen çözüm.

Rollup Node: Layer 2 düğümü.

Rootstock (RSK): Bitcoin Blockchain’i akıllı sözleşmeye çeviren protokol.

Rug Pull: Projenin yatırımcı fonlarını çekip ortadan kaybolması.

S-load: Cüzdandan cüzdana etkileşimsiz yükleme.

Satoshi: Bitcoin’in en küçük birimi (0.00000001 BTC).

Satoshi Nakamoto: Bitcoin’in kurucusunun mahlaslı adı.

Scalability Trilemma: Güvenlik, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirlik dengesi.

Schnorr Signature: Çoklu imzayı geliştiren imza şeması.

Script: Bitcoin’in işlem dili.

Sector: Filecoin depolama birimi.

Shapella Upgrade: Ethereum’da stake edilen ETH’lerin çekilebilmesini mümkün kılan güncelleme.

Sharding: Blockchain’i parçalara bölerek ölçeklendirme yöntemi.

Shim Layer: Yazılım bileşenleri arası adaptör.

Sidechain: Ana Blockchain’e paralel çalışan yan Blockchain.

SLApp: Sponsorluklu dApp.

Slip44: Coin türlerini tanımlayan standart.

Slippage: Fiyat kayması.

Slither: Solidity analiz aracı.

Smart Contract: Otomatik çalışan kod parçacığı, akıllı sözleşme.

Snowball: Avalanche’ın konsensüsünün parçası.

Snowflake: Avalanche’ın konsensüs protokolü

Snowman: Avalanche’ın DAG tabanlı Blockchain’i.

Soft Fork: Geriye dönük olarak uyumlu protokol değişikliği.

Solidity: Ethereum’da akıllı sözleşme programlama dili.

Stablecoin: Değeri sabit bir varlıkla desteklenen coin.

Staking: Coin kilitleyerek ağ güvenliğine katkı yapılması süreci.

State Channel: İki taraflı Blockchain dışı işlem kanalı.

State Root: Merkle ağacı kök değeri.

Stateless Client: Durumsuz düğüm mimarisi.

Stealth Address: Gizli adres.

SushiSwap: Uniswap fork’u AMM.

Swap: Coin takası.

Sybil Attack: Sahte kimliklerle bir ağın bozulması.

Sybil Resistance: Sahte kimliklere karşı direnç.

Synthetix: Türev varlık protokolü.

TAPOS (Transaction as Proof-of- Stake): İşlemin blokla ilişkilendirilmesi süreci.

Taproot: Bitcoin Blockchain’i gizlilik güncellemesi.

Teku: Java tabanlı Ethereum PoS istemcisi.

Tellor: Madencilik temelli oracle.

Tenderly: Gerçek zamanlı Blockchain veri takip platformu.

Testnet: Test ve deneme amaçlı kullanılan Blockchain ağı.

The Graph: Blockchain verisi indeksleme.

Threshold Signature: Çoklu anahtar imzası.

Time-lock: Zaman kilidi mekanizması.

Tokenomics: Coin ekonomi modeli.

TPS (Transactions Per Second): Saniyedeki işlem sayısı.

Transaction Fee Market: İşlem ücreti arz-talep dengesi.

Truffle: Ethereum geliştirme ortamı.

Trustless: Aracıya gerek duymayan yapı.

UMA: Akıllı sözleşmeler için oracle.

Uniswap: Ethereum tabanlı popüler AMM borsası.

UTXO (Unspent Transaction Output): Harcanmamış işlem çıktısı.

UTXO Model: Harcanmamış işlem çıktısı modeli.

Validator: Proof-of-Stake ağında işlemleri onaylayan doğrulayıcı.

Validator Set: Geçerli doğrulayıcıların listesi.

Vault: Çoklu imza desteğiyle erişilebilen güvenli cüzdan.

VDF (Verifiable Delay Function): Gecikmeli doğrulama fonksiyonu.

Verkle Tree: Daha verimli Merkle alternatifi.

Vesting: Coin dağıtımının zaman içinde yapılması.

Virtual Machine (VM): Akıllı sözleşme çalıştırma ortamı.

Volatility: Fiyat volatilitesi, oynaklığı.

Voting Power: Blockchain ağında yönetim oy gücü.

WAL (Write-Ahead Log): Güçlü günlükleme mekanizması.

Web3.js: Ethereum Blockchain’i ile etkileşen JavaScript kütüphanesi.

Web3.py: Python Ethereum kütüphanesi.

Whisper: Ethereum Blockchain’i iletişim protokolü.

Whitepaper: Projenin teknik dokümantasyonu.

Wrapped Ethereum (WETH): Ethereum temsili ERC-20 token’i.

Wrapped Token: Başka Blockchain’deki bir varlığın temsilci token’i.

Yearn.Finance: Getiri optimizasyon protokolü.

Yield Farming: Getiri amaçlı likidite sağlama süreci

Zero Confirmation: Onaysız işlem zamanı.

Zero-Knowledge Proof: Bilgiyi ifşa etmeden doğrulama yöntemi.

ZK-Oracle: Zero-knowledge oracle.

ZK-Proof: Gizlilik korumalı doğrulama kanıtı.

ZK-Rollup: Zero-knowledge tabanlı Layer 2 çözümü.

zk-SNARK: Zero-knowledge ispat türü.

zk-STARK: Post- kuantum dayanıklı zero-knowledge ispat.

ZK-Sync: zk-rollup ölçekleme protokolü.

zkEVM: Zero-knowledge destekli Ethereum sanal makinesi.

zkFTP: Zero-knowledge dosya transfer protokolü.

Kriptofoni Kripto Para Sözlüğü Nedir?

Kriptofoni kripto para sözlüğü, Blockchain teknolojisi ve kripto para dünyasında sıkça kullanılan 250 terimi bir araya getiren kapsamlı bir rehberdir. Bu sözlük; Bitcoin, Ethereum, DeFi, NFT, staking, mining gibi hem temel hem de ileri düzey kavramları açık ve anlaşılır bir dille tanımlayarak, kripto para dünyasına yeni adım atanlardan profesyonellere kadar herkesin kripto terminolojisini hızlıca kavramasına yardımcı olur.

Kripto Para Sözlüğü Nasıl Kullanılır?

Alfabetik Arama: Terimleri A’dan Z’ye listelenmiş haliyle kolayca bulabilirsiniz.
Kısa Tanım & Örnekler: Her madde, kavramın temel tanımı ve olası kullanım senaryolarıyla desteklenir.

Neden Bu Sözlüğü Tercih Etmelisiniz?

Güncel ve Kapsamlı: Düzenli olarak güncellenen kripto para sözlüğü kripto para piyasasındaki yenilikleri ve en son trendleri kapsar.
Profesyonel Duyarlılık: Kripto para sözlüğü, finansal düzenleyici terimlerden teknik protokollere kadar tüm başlıkları resmi ve tarafsız bir üslupla ele alır.
Geleceğe Hazırlık: Kripto para dünyasındaki gelişmeleri yakından takip eden ekibimiz tarafından derlenen sözlüğümüz sizi geleceğin finans dünyasına hazırlar.

Kriptofoni kripto para sözlüğü ile hem temel kavramları hızla öğrenin hem de profesyonel düzeyde referans kaynağınız olur. Kapsamlı sözlük içeriği kripto para dünyasında bir adım önde olmanızı sağlar.