Scroll (SCR), Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmeyi amaçlayan bir Layer 2 zkRollup projesidir. Zero knowledge proof teknolojisini kullanan Layer 2 çözümü Ethereum’un işlem ücretlerini düşürmeyi hedefliyor. Diğer taraftan işlem hızlarını artırmayı ve ağın kapasitesini genişletmeyi amaçlıyor. Scroll, güvenlikten taviz vermeden Ethereum ile uyumlu çalışmayı odak nokta yaptı. Bu nedenle kullanıcılar ve geliştiriciler için cazip bir alternatiftir.
Scroll Nedir?
Ethereum’un zkEVM’sine dayanan Scroll, bytecode düzeyinde uyumlu olan ve tamamen açık kaynaklı bir Layer 2 ölçekleme çözümüdür. Ethereum Vakfı’nın PSE ekibiyle ortaklaşa geliştirilen Scroll, mevcut EVM uyumluluğunu koruyor. Böylece geliştiricilerin Ethereum üzerinde alışık oldukları araç ve süreçleri burada da rahatça kullanabilmelerine imkan tanımaktadır. Projenin temel amacı milyarlarca kullanıcıyı Ethereum ağına dahil etmek ve trilyonlarca dolarlık işlemi güvenli bir şekilde gerçekleştirmektir.
Scroll’ün ekosisteminde ana ağ coin’i olan SCR coin yönetim ve farklı kullanım amaçlarına hizmet etmektedir. Yönetim süreçlerinde sahibine oy hakkı veren SCR, ayrıca staking ve gas ücreti gibi kullanım durumlarına da hizmet etmektedir. zkEVM ve donanım hızlandırma teknolojilerini bir araya getiren Scroll, bu yenilikçi yaklaşımla zkRollup çözümlerini daha ileriye taşımayı hedeflemektedir.
SRC Coin Nasıl Çalışır?
Scroll, üç ana katmandan oluşan bir yapı ile çalışmaktadır:
- Sıralama Katmanı: Bu katmanda yürütme düğümü ve rollup düğümü görev alır. Yürütme düğümü, kullanıcıların işlemlerini sıralayıp yürütürken, rollup düğümü bu işlem verilerini ve geçerlilik kanıtlarını Ethereum’un Layer 1 ağına gönderir. Bu süreç veri erişilebilirliği ve kesinlik sağlar.
- Kanıtlama Katmanı: Bu katmanda blokların kanıtlarını üreten kanıtlayıcılardan ve bir koordinatörden oluşur. Koordinatör, kanıtlayıcılara blokları dağıtır ve bunları Layer 1 ağına aktarır. Kanıtlayıcılar ise Layer 2 işlemlerinin doğruluğunu sağlayan zkEVM geçerlilik kanıtlarını üretir.
- Yerleşim Katmanı: Bu katmanda bir köprü ve rollup sözleşmesi bulunur. Scroll’un Layer 2 zinciri ile Ethereum arasında mesaj alışverişini mümkün kılar, geçerlilik kanıtlarını doğrular ve işlemlerin kesinliğini sağlar.
Scroll’un teknolojik yeniliklerinin merkezinde yer alan zkEVM (zero knowledge Ethereum Virtual Machine), Ethereum uyumluluğunu koruyarak işlemlerin doğruluğunu kanıtlamaya yardımcı olur. Ayrıca donanım hızlandırma çözümleriyle (PipeZK) işlem hızını artırmayı hedefler. GPU tabanlı zkEVM kanıtlama sistemi işlem hızını önemli ölçüde artırarak kullanıcı deneyimini geliştirmeyi amaçlamaktadır.
SCR’nin Avantajları ve Dezavantajları
Ethereum ağında işlem maliyetlerinin yüksekliği ve yoğunluk önemli sorunlara neden olmaktadır. Scroll, işlem maliyetlerini düşürüp hızı artırarak bu sorunlara etkili çözümler sunar. Ethereum’un güvenlik garantilerini koruması ve geliştiricilere tanıdık araçlarla çalışma imkanı sağlaması ise uyumluluk açısından önemli avantajlar sunmaktadır.
Ancak Scroll’ün getirdiği bazı yenilikler beraberinde sorunları da getirmektedir. ZkEVM ve zero knowledge proof teknolojileri henüz geniş çapta olgunlaşmış değil. Buna göre tam anlamıyla benimsenmeleri zaman alacaktır. Bu durum teknik bilgi gerektiren karmaşıklıkları ve uyumluluk sorunlarını da beraberinde getirir. Ayrıca, Scroll’ün tamamen merkeziyetsiz hale gelmesi için kanıtlayıcılar ve sıralayıcıların yönetiminin kullanıcıların eline geçmesi gerekiyor. Bu nedenle tam anlamıyla bir merkeziyetsizlik henüz sağlanmış değildir.
SCR Coin Nasıl Alınır?
SCR satın almak için öncelikle kripto para borsalarından birine kayıt olunmalı. Ayrıca gerekli kimlik doğrulama işlemleri tamamlanmalıdır. Daha sonra SCR/USDT gibi bir işlem paritesi üzerinden alım-satım yapılabilir.
Scroll Yorum
Scroll, Layer-2 çözümleri arasında Ethereum ile olan uyumluluğu ve açık kaynaklı yapısı ile dikkat çekmektedir. Ethereum’un ölçeklenebilirlik sorunlarına yönelik çözüm arayışlarının devam ettiği bir dönemde SCR gibi zkEVM çözümleri geliştiricilere ve kullanıcılara daha hızlı ve ucuz işlemler sunma vaadiyle öne çıkmaktadır.
Donanım hızlandırma teknolojisi PipeZK ve GPU zkEVM kanıtlama sistemleri Scroll’ün yenilikçi yönlerini ortaya koyarken, gelecekteki gelişmeler ve benimsenme oranı projenin başarısını belirleyecek önemli faktörler olacak.
Scroll Geleceği
Scroll’ün ilerleyen dönemde hedefleri arasında kanıtlayıcılar ve sıralayıcıların merkeziyetsiz hale getirilmesi var. Ayrıca kullanıcıların bu süreçlerde daha fazla söz sahibi olması da yer alıyor. Diğer taraftan çoklu zincir (multichain) dünyasında yenilikleri koordine etmek de var. Böylece teşvikleri düzenlemek için SCR’nin protokol coin’i olarak daha geniş bir kullanım alanı bulması bekleniyor. Bu bağlamda staking ve gas ücreti işlemler gibi farklı kullanım durumları ekosistemin büyümesine katkı sağlayacak.
Scroll, Ethereum ekosistemini ölçeklendirmek ve daha geniş kitlelere ulaştırmak için hareket ediyor. Bunun için yenilikçi teknolojiler ve çözümler sunan bir proje olarak güçlü bir konumdadır. ZkEVM teknolojisi ve donanım hızlandırma çözümleriyle kullanıcıların işlemlerini daha hızlı ve ucuz bir şekilde gerçekleştirebilmesini sağlıyor. Ayrıca geliştiricilere de Ethereum üzerindeki deneyimlerini SCR üzerinde devam ettirme imkanı tanımaktadır.