Özel Anahtar Nedir? 2 Başlıkta Kripto Paralar için Özel Anahtarlar

Özel anahtarlar, kripto para ağlarının (Bitcoin 62.782,00 $, Ethereum 2.458,56 $, Bitcoin Cash gibi), temel mimarisinin önemli bir parçasıdır. Kripto paralarda işlemleri imzalamak (veya sahipliğinizi doğrulamak için) için onlara ihtiyacınız bulunur. Bu rehberde, açık anahtarlı kriptografi ve özel anahtarların kripto para cüzdanlarındaki rolü hakkında bilgi edinebileceksiniz.

Açık Anahtar Kriptografisi Nedir?

Açık anahtar kriptografisi (PKC), bir çifte karşılık gelen fakat benzersiz anahtarı kullanan bir şifreleme sistemi anlamına gelir: genel anahtar ve özel anahtar. Adından da tahmin edebileceğiniz gibi bir genel anahtar herkese açıktır ve herkesle paylaşılabilir. Bununla birlikte, güvenlik için özel anahtarın güvenle saklanması gerekmektedir.

PKC’ye asimetrik kriptografi de denilmektedir. Bu, bir genel anahtar ile özel anahtarın birbirinden farklı olduğu gerçeğine vurgudur. Bu düzende, kullanıcının bilgileri şifrelenir, genel anahtar kullanılarak etkileşim yaratılır ve aynı zamanda özel anahtar kullanılarak yalnızca hedeflenen alıcının şifreyi çözebilmesi mümkün olur.

İlk asimetrik kriptografi şeması 1977’de Ron Rivest, Adi Shamir ve Leonard Adleman adlı üç bilgisayar bilimcisi tarafından açıklandı. RSA olarak adlandırılan sistemleri (soyadlarının baş harflerinden oluşmaktadır), karmaşık matematiksel hesaplamaların iki asimetrik anahtar oluşturacağı bir şemayı kullanmaktadır. RSA’da üretilen iki anahtar, bilgilerin şifrelenmesi ve şifresinin çözülmesi için kullanılacaktır. Böylece sadece hedeflenen alıcının bilgilerinin okunabilmesi sağlanır.

RSA şemasından önce, tüm şifreleme şemaları, verileri hem şifrelemek hem de şifresini çözmek için yalnızca bir anahtar kullanan simetrik anahtar şifrelemesinden yararlanıyordu. Bu şemada, bu anahtarı güvende tutmak zorunluydu. Bu anahtarın tüm katılımcılarla paylaşılmasının, herhangi bir veri aktarımından önce güvenli bir kanal aracılığıyla yapılması gerekiyordu. Bu, iki taraf arasında yapılabilirken, karmaşıklık arttı ve plana daha fazla taraf dahil oldukça sürecin yönetilmesi zorlaştı ve önemli bir güvenlik riski oluşmuş oldu.

RSA’nın gelişiyle bu yönetim kolaylaştı. RSA, büyük bir tamsayıyı çarpanlara ayırmanın zor olduğunu belirten önermeden faydalanır. Bir genel anahtar iki sayıdan oluşur ve bu sayılardan biri iki büyük asal sayının çarpımıdır ve ilgili özel anahtar da aynı iki asal sayıdan gelir.

Bu nedenle, bu kriptografi şemasının gücü anahtarların boyutuna veya uzunluğuna bağlıdır. Bunun nedeni, bir tarafın genel anahtarı çarpanlara ayırabilmesi durumunda özel anahtarın tehlikeye girmesidir. Bununla birlikte, anahtarlar büyük sayılar kullanılarak yapılırsa, onları kırmak matematiksel olarak mümkün değildir.

Bitcoin, RSA’dan faydalanmasa da, tüm açık anahtar şifrelemesinin arkasındaki öncü düşünce yukarıdaki RSA tanımına benzetmektedir. Bu, Bitcoin’deki ve diğer kripto para ağlarındaki anahtarların neden genellikle uzun olduğunu açıklamaktadır. Ortalama uzunluk veya boyut, güvenliği ve gizliliği en üst düzeye çıkarmak için 1.024 ile 2.048 bit arasında değişir.

Kripto Para Cüzdanları için Özel Anahtarların Rolü

Her kripto para cüzdanı genel ve özel anahtarlara sahiptir. Özel anahtarlar sahipliği doğrulamak ve cüzdanı şifrelemek için kullanılırken, genel anahtarlar cüzdanı tanımlamak ve para transferi için kullanılan adresi (veya hesap numarası) türetmek için kullanılır. Bir kripto para cüzdanını oluştururken, tipik olarak on iki kelimelik bir tohum cümle ile karşılaşacaksınız. Bu cümleyi oluşturan sözcükler, sonsuz sayıda genel anahtar kombinasyonunun ve bunlara karşılık gelen özel anahtarların insan tarafından okunabilir temsilidir.

Örneğin, Trust Wallet gibi bir mobil cüzdanı ilk indirip kurduğunuzda, sizin için özel anahtar oluşturulur. Bu noktada, tohum ifadenizi not etmeniz istenir. Bir kez yazıp güvenli bir şekilde sakladıktan sonra kripto para cüzdanınıza erişebilirsiniz. Trust Wallet yüklü akıllı telefonunuzu kaybetmeniz durumunda, uygulamayı tekrar indirebilir ve cüzdanınızı yeni akıllı telefonunuza geri yüklemek için on iki kelimelik tohum cümlenizi kullanabilirsiniz. Bu noktada, kripto paralarınıza tam erişiminiz olacak ve kripto para gönderip alabileceksiniz.

Unutmayın, bir cüzdanın özel anahtarına her kim erişirse, cüzdandaki parayı kontrol eder. “Özel anahtara sahip değilseniz, kripto paraya sahip değilsinizdir” sözü de buradan gelmektedir.