Kripto para dünyasında yatırımcılar ve analistler piyasa döngülerini öngörebilmek, aşırı değerlenmiş ya da değeri düşük kalmış varlıkları tespit edebilmek ve bu dalgalı ortamda daha bilinçli kararlar alabilmek için sürekli yeni araçların peşindedir. Bu alandaki en saygın zincir üstü (on-chain) metriklerden biri ise MVRV-Z Skorudur. Peki bu metrik tam olarak nedir? Nasıl çalışır? Neden tecrübeli kripto yatırımcıları artık ona daha fazla güveniyor? Haydi, adım adım inceleyelim.
MVRV-Z Skoru Nedir?
MVRV, “Market Value to Realized Value” yani Piyasa Değeri / Gerçekleşmiş Değer anlamına gelir. MVRV-Z Skoru ise bu oranın istatistiksel analizle geliştirilmiş halidir. Bir kripto varlığın piyasa değerinin “adil değerinden” ne kadar sapmış olduğunu daha net gösterir.
- Market Value (MV) / Piyasa Değeri: Mevcut fiyatın dolaşımdaki arzla çarpılmasıyla elde edilir. Yani toplam piyasa değeridir.
- Realized Value (RV) / Gerçekleşmiş Değer: Her bir coin’in en son ne zaman ve hangi fiyattan transfer edildiğine bakılarak hesaplanır. Bu metrik, yatırımcıların coin’leri ortalama ne kadara aldığını yansıtır.
- Z-Skoru: Bir veri noktasının ortalamadan kaç standart sapma uzaklıkta olduğunu gösteren istatistiksel bir ölçümdür.
Tüm bunları bir araya getirdiğimizde MVRV-Z Skoru, piyasa fiyatının tarihsel yatırımcı maliyetlerine kıyasla ne kadar aşırıya kaçtığını (veya geri kaldığını) gösteren bir araç haline gelir.
MVRV-Z Skoru Nasıl Kullanılır?
Bu metrik özellikle uzun vadeli yatırımcılar için, iyi bir giriş veya çıkış noktası bulmak adına oldukça faydalıdır.
Piyasa Zirvelerini Belirlemek
MVRV-Z skoru tarihsel ortalamanın oldukça üstündeyse (genelde 7 ve üzeri Z-Skorları) bu durum varlığın fazla değerlendiğini ve piyasa coşkusunun zirveye ulaştığını gösterebilir. Bitcoin’in önceki döngülerinde bu tür ani sıçramalar genellikle tüm zamanların en yüksek seviyeleriyle aynı döneme denk gelmiştir.
Piyasa Diplerini Tespit Etmek
Bunun tam tersi olarak, Z-Skoru 0’a yakın veya altındaysa bu genellikle ilgili coin’in değerinin düşük olduğunu ve yatırımcıların maliyetinin altına indiğini gösterir. Bu tür seviyeler çoğunlukla ayı piyasalarının diplerine denk gelmiştir.
Piyasa Döngülerini Zamanlamak
Teknik analiz göstergelerinin aksine MVRV-Z zincir üzerindeki verilerle hesaplanır. Bu yönüyle günlük değil daha çok uzun vadeli piyasa döngülerini zamanlamada daha etkilidir.

Risk Yönetim Aracı Olarak Kullanmak
Yatırımcılar, MVRV-Z skorunu kullanarak piyasada aşırı ısınma ya da stresli dönemleri daha iyi kavrayabilir ve portföy risklerini buna göre ayarlayabilir.
Diğer Göstergelerle Birlikte Kullanmak
MVRV-Z güçlü bir metrik olsa da, NUPL (Net Gerçekleşmemiş Kar/Zarar), Puell Multiple veya SOPR (Spent Output Profit Ratio) gibi göstergelerle birlikte kullanıldığında çok daha kapsamlı bir analiz sağlar.
Dikkate Alınması Gereken Sınırlamalar
- Kısa Vadeli İşlemler İçin Uygun Değildir: MVRV-Z daha çok uzun vadeli piyasa içgörülerine yöneliktir.
- Ağ Özelinde Kullanılır: Bitcoin ve Ethereum gibi büyük hacimli ağlar için güvenilir olsa da düşük hacimli veya yeni coin’ler için sonuçlar yanıltıcı olabilir.
- Davranışsal Değişiklikler: Kurumsal yatırımcıların piyasaya girmesiyle birlikte, tarihsel yatırımcı davranışları değişebilir ve bu da metriklerin etkinliğini etkileyebilir.
Dalgalı Piyasada Değerleme Pusulası
MVRV-Z Skoru özellikle Bitcoin özelinde birçok piyasa döngüsünde güvenilirliğini kanıtlamış bir metrik olarak öne çıkıyor. Bu araç yatırımcı duyarlılığını, spekülatif coşkuyu ve gizli kalmış değerleri ortaya çıkaran güçlü bir mercek gibi işlev görüyor.
Kripto gibi bol gürültülü ve duygusal bir piyasada MVRV-Z Skoru adeta bir pusula gibidir. Yatırımcıların sadece heyecana kapılarak değil zincir üstü temellere dayalı daha akılcı kararlar almasına yardımcı olur.