ABD Başkanı Donald Trump’ın Asya turuna başladı. Bloomberg’in 26 Ekim 2025 tarihli haberine göre Kuala Lumpur’da yapılan ASEAN Zirvesi’nin ilk gününde üç konu öne çıktı. ABD-Çin ticaret hattında yeni bir çerçeve anlaşması, Tayland ile Kamboçya arasında ateşkes deklarasyonu ve ABD’nin Güneydoğu Asya’daki kritik madenlere erişimini güvence altına alan ticaret paketleri. Ayrıca Doğu Timor’un ASEAN’a 11. üye olarak kabul edilmesi bölgedeki jeopolitik dengeyi doğrudan etkileyen bir gelişme olarak paylaşıldı.
Trump’ın İkinci Döneminin İlk Büyük Asya Turu
Trump’ın ziyareti ikinci döneminin ilk büyük Asya turu olarak tanımlandı. ABD Başkanı, Malezya’daki temaslarında yalnızca güvenlik değil aynı zamanda tedarik zinciri, nadir toprak elementleri ve tarım ihracatı gibi somut ekonomik başlıklara odaklandı.
Trump, Malezya ile kritik mineraller konusunda bir anlaşma imzaladı. Kamboçya ve Vietnam’la daha geniş ticaret mutabakatlarının, Tayland ve Malezya ile de stratejik hammadde erişimi anlaşmalarının duyurulduğu belirtildi. Trump bu çerçeveyi “ABD sizinle yüzde yüz, uzun vadeli ortaklık istiyor” mesajıyla sundu.
ABD İle Çin Arasında Yeni Bir Müzakere Zemini
ABD ile Çin arasında da yeni bir müzakere zemini açıldığı ifade edildi. Beyaz Saray ekibiyle Çinli müzakereciler arasında yürütülen görüşmeler Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında planlanan yüz yüze buluşmanın altyapısı sayılabilecek “ticari çerçeve” konusunda ilerleme sağlandığına işaret etti. Başlık özellikle önemli çünkü Washington-Pekin hattında süregelen gerginlik, Asya’daki tedarik zincirlerini ve bölge ülkelerinin ihracatını doğrudan etkiliyor. Tabii bir de kripto paraları derinden yaralıyor.
Zirvenin bir diğer sıcak dosyası ise güvenlik. Tayland ile Kamboçya arasında yaz aylarında patlayan ve sınır hattında can kayıplarına yol açan gerilim sonrası taraflar, Kuala Lumpur’da ateşkes deklarasyonu imzaladı. Bu deklarasyonun ağır silahların sınır bölgesinden çekilmesi, mayın temizliği için ortak çalışma ve Tayland’ın elindeki Kamboçyalı esirlerin serbest bırakılması gibi maddeler içerdiği bildirildi.
Trump, Malezya Başbakanı Enver İbrahim ile birlikte bu anlaşmaya “arabuluculuk eden lider” olarak sahnede yer aldı. Kendisini bölgesel barışa katkı sunan aktör olarak konumlandırdı. Ancak tablonun tamamen sorunsuz olmadığını da belirtelim.
Trump’a Jestler de Vardı Eleştiriler de
Trump’ın Kuala Lumpur programı sırasında düzenlenen törenler ve sembolik jestler, örneğin geleneksel karşılama dansına katılması gibi, medyada geniş yer bulurken şehir merkezinde yüzlerce protestocunun Trump karşıtı sloganlar attığı ve özellikle Orta Doğu politikasını hedef aldığı aktarıldı. Göstericiler, ABD’nin bölge siyasetindeki ağırlığını ve Trump’ın kendisini barış mimarı olarak öne çıkarma çabasını eleştirdi.
ASEAN cephesinde ise kurumsal anlamda tarihi bir karar alındı. Doğu Timor resmen kabul edilerek ASEAN’ın 11. üyesi oldu. Malezya’nın ev sahipliğindeki zirve örgütün kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik söylemini öne çıkardığı bir döneme denk geldi. Bölgesel blok böylece hem jeopolitik ağırlığını hem de ekonomik pazarlık gücünü artırmayı hedeflediğini net şekilde ilan etmiş oldu.