Türkiye, finansal suçlarla mücadelede kapsamlı bir değişiklik için düğmeye bastı. Hazırlanan taslak, Mali Suçları Araştırma Kurulu’na (MASAK) banka, ödeme kuruluşu, elektronik para şirketi ve kripto platformlarındaki şüpheli hesapları dondurma ve işlemleri kısıtlama yetkisi verecek. Hedef, yasa dışı para akışını hızla durdurmak ve izini sürmek. Düzenleme, Türkiye’nin üyesi olduğu FATF standartlarıyla uyumlu tasarlanıyor.
Düzenlemenin Kapsamı ve Dayandığı Kriterler
Taslağa göre MASAK, yasa dışı faaliyetle ilişkisi saptanan hesaplara limit koyabilecek, mobil bankacılığı geçici olarak askıya alabilecek ve suç bağlantılı kripto adreslerini kara listeye alabilecek. Böylece hem fonların hareketi yavaşlatılacak hem de soruşturma süreçleri için delil zinciri korunacak. Türkiye’nin Haziran 2024’te FATF “gri listesi”nden çıkmış olması, yeni adımların uluslararası uyum çerçevesinde atıldığını gösteriyor.
Yetki genişlemesi teknik bir iyileştirme olmasının yanı sıra denetim mimarisinin hız etki dengesini güçlendiren bir çerçeve. MASAK’ın şüpheli işlem raporlarını toplayıp analiz eden ve dosyaları savcılıklara ileten rolü düşünüldüğünde operatif araç setinin genişlemesi soruşturmaların saha verimliliğini artırmaya yönelik kritik bir adım.
Hedefte Yasa Dışı Bahis ve Kiralık Hesaplar Var
Hazine ve Maliye Bakanlığı yorum yapmazken, düzenlemenin yasa dışı bahis ve dolandırıcılıkta sık görülen “kiralık hesap” ağlarını kırmayı amaçladığı belirtiliyor. Bu model, düşük miktarlı çoklu transferlerle iz kaybettirmeyi ve hızlı nakitle çıkışı hedefliyor. MASAK’ın anlık dondurma ve limit yetkisi, bu zinciri ilk halkasında kesmeyi kolaylaştırabilir.
Teklifin yeni yasama yılında Meclis’e gelmesi ve 11. Yargı Paketi kapsamında ele alınması bekleniyor. Komisyon ve Genel Kurul aşamalarında hükümlerin revize edilebileceği de ifadeler arasında. Bankacılık, ödeme ve kripto para ekosistemleri için uygulama usulleri yönetmeliklerle netleştirildiğinde, piyasa oyuncularının uyum maliyeti ile kamu güvenliği hedefi arasında denge kurulması kritik olacak.