Tezos (XTZ), Arthur ve Kathleen Breitman tarafından geliştirilen ve “kendi kendini değiştiren Blockchain” olarak bilinen bir kripto para projesidir. Kullanıcıların oylarıyla otomatik olarak güncellenen Tezos, fork’lanma olasılığını azaltarak sürdürülebilirlik sağlar. LPoS mekanizmasıyla daha çevre dostu ve enerji verimli bir ağ sunar, akıllı sözleşmeler ve dApp’ler geliştirilebilir. Yüksek stake gereksinimi ve karmaşık yönetim yapısı bazı zorluklar yaratsa da yenilikçi özellikleriyle dikkat çekmektedir.
Tezos Nedir?
Tezos, 2014 yılında Arthur ve Kathleen Breitman tarafından geliştirilen ve “kendi kendini değiştiren Blockchain” olarak adlandırılan bir kripto para projesidir. Tezos, sahip olduğu XTZ coin ile değişiklik önerileri üzerine oy kullanma ve bu değişikliklerin yazılım tarafından otomatik olarak uygulanmasını sağlayan bir sistem sunar. Bu sayede Blockchain’in fork’lanma (çatallanma) olasılığı azaltılarak, iki ayrı kripto para ve iki ayrı fiyat oluşturma riski minimize edilmiştir.
Tezos’un kendini güncelleme özelliği, “Blockchain yönetimi” terimini ortaya çıkararak kripto paraları “off-chain yönetim” ve “on-chain yönetim” olarak ikiye ayırmıştır. Tezos’un yenilikçi tasarımı, Blockchain yönetimini ve oylama sistemini merkezine alarak diğer projelerden ayrılır.
Tezos Nasıl Çalışır?
Tezos Blockchain, kullanıcıların akıllı sözleşmeler çalıştırmasına ve merkeziyetsiz uygulamalar (dApp’ler) tasarlamasına olanak tanıyan bir platformdur ancak, oylama özellikleri nedeniyle farklı bir tasarıma sahiptir. Tezos Blockchain’i iki ana bileşenden oluşur:
- Shell: Kullanıcı oylamalarına göre kendini güncelleyen kod. İşlemleri yorumlama ve idari operasyonlardan sorumludur
- Protokol: Shell’e gözden geçirilmek üzere öneriler gönderen kod.
Tezos’un LPoS Blockchain’i klasik Proof of Stake (PoS) konsensüsünün bir varyasyonu olan Likit Proof of Stake (LPoS) mekanizmasını kullanır. Bu mekanizma, Tezos yazılımını çalıştıran bilgisayarların ağı koruma altına almasını, işlemleri doğrulamasını ve yeni XTZ coin‘leri dağıtmasını sağlar.
Ağda yer alan katılımcıların (“düğümler”) yönetime katılabilmesi için XTZ coin stake etmeleri gerekir. Tezos’un “baking” olarak adlandırdığı bu süreçte, bir düğümün baker olabilmesi için 8 bin adet XTZ coin’e (bir roll) sahip olması gerekir. Kullanıcılar ayrıca coin’lerini diğer baker’lara devredebilir ve bu şekilde XTZ coin ödülleri kazanabilirler.
Baker’lar, dürüst davranmaya teşvik edilir çünkü kullanıcılar oy tercihlerini dikkate alarak XTZ’lerini devrettikleri baker’ları kolayca değiştirebilirler.
Tezos’un Avantajları
Tezos’un en belirgin avantajı, kendini güncelleyebilme yeteneğidir. Kullanıcılar tarafından yapılan oylamalarla yazılım otomatik olarak güncellenir. Böylece Blockchain’in çatallanma olasılığı minimize edilmiş olur. Bu özellik, uzun vadede Tezos’un sürdürülebilirliğini ve uyarlanabilirliğini artırmaktadır.
Bunun yanı sıra, Tezos’un LPoS mekanizması ağın güvenliğini sağlamak için daha çevre dostu ve enerji verimli bir yöntem sunar. Ayrıca Tezos üzerinde akıllı sözleşmeler ve dApp’ler geliştirmek kullanıcıların yenilikçi projeler yaratmasına olanak tanır.
Tezos’un Dezavantajları
Her ne kadar Tezos yenilikçi özellikler sunsa da bazı dezavantajları da bulunmaktadır. İlk olarak, Tezos’un karmaşık yönetim sistemi ve oylama süreci yeni kullanıcılar için anlaşılması zor olabilmektedir. Bu durum, kullanıcıların ağa katılımını sınırlamaktadır.
Dahası Tezos’un yüksek stake gereksinimi (8 bin adet XTZ) bazı kullanıcılar için büyük bir engel oluşturmaktadır. Bu, daha küçük yatırımcıların ağda aktif bir şekilde yer almasını zorlaştırmaktadır.
Tezos Nasıl Alınır?
Tezos (XTZ), birçok büyük kripto para borsasında işlem görebilir. XTZ coin satın almak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Borsa Hesabı Oluşturma: Tezos’u listeleyen bir kripto para borsasında (örneğin, Binance, Coinbase) hesap açın.
- Kimlik Doğrulama: Hesap açma sürecinde kimlik doğrulama işlemlerini tamamlayın.
- Para Yatırma: Hesabınıza fiat para veya başka bir kripto para yatırın.
- XTZ Satın Alma: Borsanın alım-satım arayüzünü kullanarak XTZ satın alın.
- Cüzdana Aktarma: Güvenlik için XTZ’lerinizi kişisel bir kripto para cüzdanına aktarın.
Tezos Yorum
Tezos, kripto para dünyası içinde genellikle olumlu yorumlar almaktadır. Yenilikçi yönetim sistemi ve kendini güncelleyebilme yeteneği Tezos’u diğer Blockchain projelerinden ayıran önemli özelliklerdir. Buna karşılık yüksek stake gereksinimi ve karmaşık yönetim yapısı bazı eleştirilere de neden olmaktadır.
Tezos Geleceği
Tezos’un geleceği, Blockchain teknolojisinin ve kripto para piyasasının evrimine bağlı olarak şekillenecektir. Tezos’un kendini güncelleyebilme yeteneği, onu uzun vadede sürdürülebilir ve uyarlanabilir kılmaktadır. Ayrıca, geliştiriciler ve kullanıcılar tarafından benimsenmesi Tezos’un gelecekteki başarısında önemli bir rol oynamaktadır.
Tezos’un likit PoS mekanizması, enerji verimliliği ve çevre dostu yapısı ile dikkat çekmektedir. Bu özellikler, Tezos’un gelecekte daha geniş bir kullanıcı tabanına ulaşmasına yardımcı olabilir. Tüm bunlarla birlikte Tezos üzerinde geliştirilen dApp’ler ve projeler, platformun çekiciliğini artırmaktadır.
Kripto para yatırımcıları, Tezos’u uzun vadeli bir yatırım olarak değerlendirebilir ve XTZ coin’i portföylerine ekleyebilir. Staking mekanizması sayesinde, yatırımcılar XTZ stake ederek pasif gelir elde edebilirler. Kraken gibi platformlar, kullanıcılarına XTZ stake etme ve ödül kazanma imkanı sunmaktadır.
Özetle Tezos, yenilikçi özellikleri ve kendini güncelleyebilme yeteneği ile Blockchain dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Gelecekteki gelişmeler ve kullanıcıların projeye olan ilgisi Tezos’un başarısını belirleyecektir..
Haberleri İlk Siz Alın! Bizi Şimdi Telegram'da Takip Edin!
