Stablecoin Nedir, Nasıl Çalışır? 6 Başlıkta Stabil Kripto Paralar

Stablecoin diğer bir deyişle stabil kripto paralar, fiyat dalgalanmalarına karşı dirençli olacak şekilde tasarlanmış kripto paralardır. Bitcoin 99.669,00 $ (BTC) ve Ethereum 4.002,90 $ (ETH) gibi önde gelen kripto paraların fiyat oynaklığına karşın,stablecoin’ler sabit bir değeri korumak amacıyla oluşturulmuştur. Bu tür kripto paralar belirli bir değere veya geleneksel fiat para birimlerinin, emtiaların veya diğer varlıkların değerine sabitlenirler.

Stablecoin Türleri

Stablecoin’ler değerlerini korumak için farklı mekanizmalar kullanırlar. Başlıca üç tür stablecoin bulunmaktadır:

• Nakit Teminatlı Stablecoin’ler: Bu tür kripto paralar genellikle Türk lirası, ABD doları Euro gibi geleneksel para birimlerine ve “nakit benzerlerine” dayalı rezervlerle desteklenir.
• Kripto Para Teminatlı Stablecoin’ler: Bu kripto paralar, bir veya daha fazla kripto para ile teminatlandırılır.
• Algoritmik Stablecoin’ler: Bu kripto paralar, fiyatlarını korumak için akıllı sözleşmelere dayanır ve bazı durumlarda ikincil bir yerel token kullanır.
• Nakit Teminatlı Stablecoin’ler: Nakit teminatlı stablecoin’ler, genellikle hükümet para birimlerine ve devlet tarafından ihraç edilen hazine bonolarına dayalı rezervlerle desteklenir. Bu tür stablecoin’ler coin’lerin dolaşımdaki miktarının rezervlerdeki değerle eşit olmasını sağlayarak sabit bir fiyatı korurlar. Örneğin, Tether 1,00 $ (USDT), 2014 yılında piyasaya sürülmüş ve o zamandan beri en yaygın kullanılan stabil kripto para olmuştur. USD Coin (USDC 1,00 $) gibi diğer yüksek nakit teminatlı stablecoin’ler de benzer şekilde çalışır ve birçok önde gelen Blockchain ekosisteminde desteklenir.

Kripto Para Teminatlı Stablecoin’ler

Kripto para teminatlı stabil kripto paralar, genellikle merkezi bir yöneticiye sahip olmazlar. Bunun yerine açık kaynak yazılımlar aracılığıyla kullanıcıların kripto paraları kilitlemelerini ve yeni stablecoin’leri borç olarak üretmelerini sağlarlar. Bu tür stablecoin’ler teminatlandırıldıkları kripto paranın oynaklığını dengelemek için genellikle aşırı teminatlandırılırlar.

MakerDAO’nun DAI coin’i bu tür stablecoin’lerin en önde gelen örneklerinden biridir.

Algoritmik Stablecoin’ler

Algoritmik stablecoin’ler, akıllı sözleşmeler aracılığıyla fiyatlarını korurlar. Rebase coin’leri olarak bilinen bazı algoritmik stablecoin’ler dolaşımdaki arzlarını otomatik olarak ayarlayarak hedefledikleri fiyatı korumaya çalışırlar.

Fiyat hedeflerinin üzerine çıktığında yeni coin basarak mevcut sahiplerine dağıtılır. Fiyat hedeflerinin altına düştüğünde ise coin’ler yakılır. Terra Luna gibi projeler, algoritmik stabil kripto paraların risklerini ortaya koymuş ve 2022’de büyük bir çöküş yaşamıştır.

Stablecoin’lerin Kullanım Alanları

Stablecoin’ler, volatil kripto paralardan korunmak isteyen kripto para yatırımcıları için faydalıdır. Ayrıca Türk lirası, ABD doları veya Euro gibi fiat para birimlerinin fiyatlarını takip eden stablecoin’Ler geleneksel finans ile merkeziyetsiz finans (DeFi) dünyası arasında bir köprü görevi görürler.

Stabil kripto paralar, sınır ötesi hızlı ve güvenilir transferler için idealdir. DeFi ekosisteminde ise borç verme, borç alma ve kripto paralar üzerinden faiz kazanma gibi işlemler için kullanılırlar.

Stablecoin’lerin Çalışma Prensibi

Stablecoin’ler hedefledikleri fiyatı korumak için farklı yöntemler kullanırlar. Örneğin, nakit teminatlı stablecoin’ler rezervlerdeki fiat para birimi miktarına eşit sayıda coin çıkararak çalışır.

Kripto para teminatlı stabil kripto paralar ise aşırı teminatlandırma yoluyla fiyat istikrarını sağlar. Algoritmik stablecoin’ler ise arz ve talep dengesini sağlamak için coin basımı ve yakımı gibi mekanizmalar kullanırlar.

Stablecoin’lerin Riskleri

Stabil kripto paraların da diğer kripto paralar gibi kendi riskleri vardır. İhraççı riskleri, karşı taraf riskleri ve operasyonel riskler gibi faktörler stablecoin’lerin fiyatını veya değerini etkileyebilir. Örneğin, bir ihraççı düzenleyici veya yasal sorunlarla karşılaşabilir, iflas edebilir veya operasyonel sorunlar yaşayabilir. Aynı şekilde teminatlandırılan varlıklar da iflas edebilir veya kaybedilebilir.

Özetle stabil kripto paralar, kripto para yatırımcıları için volatiliteden korunma, sınır ötesi transferler ve DeFi ekosisteminde güvenilir bir birim olarak önemli avantajlar sunar. Farklı türlerdeki stablecoin’ler, farklı mekanizmalarla fiyat istikrarını sağlamak için çalışır ve her biri kendine özgü riskler taşır. Yatırımcılar, bu riskleri anlamalı ve ihtiyaçlarına en uygun stabil kripto parayı seçmelidir.