Ethereum 3.994,05 $, Bitcoin 99.678,00 $ gibi sadece bir Blockchain değildir, bir platformdur. Ethereum’un platform olması Blockchain’in üzerinde token’ların çalışabileceği, merkeziyetsiz uygulamaların (dApps) oluşturulabileceği anlamına gelmektedir.
Ethereum, geliştiricilerin ağ içinde kendi token’larını oluşturmalarına izin veren ERC-20 adlı bir dizi standarda sahiptir. ERC-20 standardı, şirketlerin kendi kripto para birimlerini oluşturmak yerine Blockchain ürünleri geliştirmelerini kolaylaştırmaktadır.
Uniswap’in UNI token’ı gibi bazı token’lar ERC-20 token’ları olarak kalacak şekilde tasarlanmıştır. Binance Coin gibi diğer kripto para birimleri ise kendi Blockchain’lerinde çalışmayı tercih etmiştir.
ERC-20 Token Nedir?
ERC20 token’ları, Ethereum ağında en sık kullanılan token’lardır. İşlevleri için ödeme yapmak üzere kullanılmak üzere tasarlanmışlardır ve hizmet token’ları olarak da bilinirler. Mal ve hizmet ödemeleri için de kullanılabilirler. Bu token’lar:
- Değiştirilebilir: Her bir token’ın kodu, diğer herhangi token’ın kodu ile aynıdır fakat işlem geçmişleri token’ları tanımlamak ve ayırmak için kullanılabilir.
- Devredilebilir: Bir adresten diğerine gönderilebilirler.
- Sabit arz: Geliştiricilerin daha fazla token çıkarmamaları veya arzı artırmamaları için sabit sayıda token oluşturulabilir.
Ara Bilgi: EOS, Tron ve VeChain başlangıçta ERC20 token’larıydılar ve kendi Blockchain’lerine geçerek bu standardın dışına çıktılar.
ERC-20, Blockchain için Neler Sunuyor?
Ethereum’un geliştiricileri, ekosistemlerinin içinde düzinelerce insanın kendi token’larını oluşturduğunu fark etti. Ancak bir sorun vardı: Bu token’ların birbirleriyle etkileşime girmesi giderek daha karmaşık hale geliyordu. Ethereum bir standart oluşturmayı, ağdaki her token’ın uyması gereken bir dizi kural oluşturmaya karar verdi ve böylece ERC20 doğdu. Bu, bazı token’larin oldukça değerli hale gelmesine neden oldu ve şu anda en büyük 50 kripto para biriminin arasında işlem gören onlarca ERC20 token’ı bulunmaktadır.
ERC20 Standardını Kullanan Kripto Para Birimleri
300’den fazla kripto para birimi ERC20 standardına sahiptir ve Ethereum ağında çalışmaktadır. İşte ERC20 standardını kullanan bazı kripto para birimleri:
- OmiseGO: Bankaları ve diğer finans kurumlarını hedefleyen, ödeme çözümü sunan merkeziyetsiz bir ağdır. Ethereum ağında çalışan OmiseGO, ağın hızlı çalışmasını sağlamak için plazma protokolünü kullanmaktadır. Tayland merkezli şirket ICO’da 25 milyon dolardan fazla para toplamayı başardı.
- 0x: Merkeziyetsiz borsalar için bir açık protokoldür. Alım satımlar, merkeziyetsiz uygulamaların bağlanabileceği bir akıllı sözleşme sistemi tarafından yapılır. Bu yolla protokole likidite sağlanır.
- Augur: Augur, herkesin türevler üzerinde spekülasyon yapmasına izin vermek istiyor fakat bunu “kalabalığın bilgeliğini” ödüllendiren bir mekanikle birleştiriyor.
- Wrapped Bitcoin (WBTC): WBTC, değeri Bitcoin’in değerine 1:1 oranında endeksli, teminat olarak kullanılabilen ve merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamalarında likiditeyi artıran bir ERC20 token’ıdır.
ERC-20 Token’ları Nasıl Alınır ve Saklanır?
Birçok ERC20 token’ı, Binance ve Coinbase gibi kripto para borsalarında alınıp satılmaktadır. Ayrıca Ethereum token’larını saklamak için ise bir kripto para cüzdanına ihtiyacınız var. Bunun için MetaMask gibi bir yazılım cüzdanı veya bir donanım cüzdanını kullanabilirsiniz.
ERC-20 Token’larının Dezavantajları
- Düşük verim: Ethereum ağı, CryptoKitties (kendi Flow Blockchain’inine taşındı) gibi merkeziyetsiz uygulamaların yüksek talep gördüklerinde tıkandı. Tıkanma olduğunda, ağ yavaşlar ve işlemler daha pahalı hale gelir.
- Yavaş işlemler: Blok oluşturma süresi yaklaşık 14 saniyedir. Bu nedenle işlemlerin işlenmesi bir dakika kadar sürebilmektedir. Bu durum bazı kullanımlar için yeterli veya diğerleri için çok yavaş olabilir.
- Ether (ETH) Faktörü: Yapılan herhangi bir işlem için ücret ödeme adına Ether (ETH) adı verilen ikinci bir kripto para birimi gerekmektedir. Bu, maliyetleri artırmaktadır.
Startup’ların %90’ının başarısız olduğu bilinen bir gerçek. CoinMarketCap’te listelenen ERC20 token’larının %90’ının değerinin sıfıra gideceği bir gerçek. – Vitalik Buterin
Diğer Ethereum Standartları
ERC20 dışındaki diğer Ethereum standartları farklı nedenlerle oluşturulmuştur. İşte gelişim aşamasındaki diğer Ethereum standartlarından bazıları:
- ERC-721: Bu token’lar değiştirilemez. Her bir token benzersizdir ve kendi kodu bulunur. Bu da alışveriş kartları ve dijital sanat eserleri dahil olmak üzere kripto para koleksiyonları için gelişen bir pazarın oluşmasını sağladı.
- ERC-1400: Bu standart menkul kıymet token’ları içindir. Böylece token’lar menkul kıymet olarak satılabilir. ERC-1400 sayesinde kripto paralara kimin erişebileceği konusunda daha fazla kontrol ve müşterisini tanıyan (KYC) protokolleri sunar.
- ERC-223: Bir işlem yaptığınızda işlem ücretini Ether ile ödenir. Bu standart, işlem ücretlerinin ilgili token’larla ödenmesine olanak tanır. Bu, bir Augur transferinin, Augur tokenleri ile ödenebileceği anlamına geliyor.
- ERC-777: Genel giderleri düşürerek ve yeni özellikler ekleyerek ERC20 standardında bir iyileştirme olması hedeflemektedir. Geçmişe dönük olarak uyumludur, bu da daha yaygın olarak kullanılacağı anlamına geliyor.
ERC-20 Token’larının Geleceği
Her Blockchain platformu bir sonraki “Ethereum Killer” olarak öne çıkıyor fakat Ethereum, yıllardır Bitcoin’in hemen arkasında kalmayı başardı.
ERC20 token’ları yaygın olarak kullanılmaktadırlar ve Ethereum statüsünü koruduğu sürece popülerlik kazanmaya devam edecekler gibi duruyor. ERC20 token’ları için en büyük tehdit içerideki düşmandır: yeni Ethereum standartları. Doğal seçilim söz konusu olduğunda, hayatta kalmaları için en uygun standart olmaları gerekecek.