Changpeng Zhao (genellikle “CZ” olarak bilinir) Çin doğumlu Kanadalı girişimci ve kripto para endüstrisinin önde gelen isimlerinden biridir. En çok Binance’in kurucu ortağı ve eski CEO’su olarak tanınır. Onun liderliğinde Binance, işlem hacmi açısından dünyanın en büyük kripto para borsası haline gelmiştir. Zhao’nun vizyonu ve iş zekası onu kripto para sektöründeki en zengin kişilerden biri haline getirmiştir. Serveti onlarca milyar dolar olarak tahmin edilmektedir. Ancak son yıllarda kariyeri ABD’deki yasal ve düzenleyici sorunlarla sarsıldı. Bu durum onun 2023’te Binance’in CEO’luğundan istifasına yol açtı.
Changpeng Zhao Kimdir?
Changpeng Zhao, 1977 yılında Çin’in Jiangsu eyaletindeki Lianyungang kentinde doğdu. 1980’lerin sonlarında, yaklaşık 12 yaşındayken ailesi Kanada’ya göç etti ve British Columbia eyaletinin Vancouver şehrine yerleşti. Ebeveynleri Çin’de eğitimciydi; babası üniversite hocasıydı ve “burjuva yanlısı” olarak damgalanarak kırsal bölgelere sürgün edilmişti. Bu durum Zhao ve ailesinin Çin’den ayrılma kararını etkileyen bir etken olmuştur. Zhao, gençliğinde ailesine destek olmak için McDonald’s’ta çalışmış, benzin istasyonunda vardiyalar almıştır. Tüm bu deneyimler onun güçlü bir çalışma ahlakı geliştirmesine katkı sağlamıştır.
Zhao, akademik olarak başarılıydı ve Montreal’deki McGill Üniversitesi’nde bilgisayar bilimleri okudu. Bu alandaki eğitimi ileride kariyeri açısından kritik bir teknik temel oluşturmuştur. Mezuniyetinin ardından Zhao, Tokyo Borsası için yazılım geliştiren bir taşeron firmada staj yapmak üzere Japonya’ya davet edildi. Bu pozisyon ona finansal teknolojiler ve küresel ticaret platformlarının işleyişine dair ilk deneyimini kazandırmıştır.
Zhao, küresel kripto para piyasasındaki kritik rolüyle tanınan Çin-Kanadalı bir iş yöneticisidir. 2017 yılında Binance’i kurmuş ve 2023 yılına kadar CEO’luk görevini yürütmüştür. Bu süreçte Binance’in dünya çapında en büyük kripto para borsası haline gelmesini sağlamıştır. Genellikle “CZ” kısaltmasıyla anılan Zhao, Binance’i sektörde öne çıkaran bir platform haline getirmiştir ve 2025 itibarıyla dünya genelinde kripto para işlemlerinin büyük bir kısmı burada gerçekleştirilmektedir. Forbes, onun net servetini 2024 itibarıyla 50 milyar doların üzerinde tahmin etmekte ve Zhao’yu dünyanın en zengin bireyleri arasında göstermektedir.
Zhao’nun kripto para piyasasındaki etkisi sadece Binance’i kurmakla sınırlı değildir. Kripto paraların benimsenmesi ve yenilikçiliği konusunda açık sözlü bir savunucu olmuş, sık sık sosyal medyada ve sektör etkinliklerinde toplulukla etkileşimde bulunmuştur. Onun liderliğinde Binance, çeşitli kripto para hizmetlerine yönelmiş, kendi coin’i olan BNB’yi geliştirilmiş ve birçok girişime yatırım yapmıştır. Bu durum Zhao’nun ekosistem üzerindeki geniş kapsamlı etkisini yansıtmaktadır. 2023’ün sonlarına doğru, Zhao’nun imajı ABD’de Binance’in faaliyetlerine ilişkin açılan federal davalar sonrası değişmiş ve bu durum onun CEO’luktan istifasına yol açmıştır.
Changpeng Zhao’nun Kariyeri ve Kripto Para Dünyasına Girişi
Japonya’daki deneyiminden sonra Zhao, finansal sistemler üzerine bilgi birikimini artırmaya devam etti. New York’ta Bloomberg Tradebook’ta çalıştı. Burada dört yıl boyunca vadeli işlem yazılımları geliştirdi. 2000’lerin ortalarına gelindiğinde, yüksek frekanslı ticaret teknolojileri üzerine önemli deneyimler edinmişti. 2005’te Şanghay’a taşınarak girişimci bir yol izledi ve Fusion Systems adlı şirketi kurdu. Fusion Systems, aracı kurumlar için yüksek performanslı ticaret yazılımları geliştirmesiyle tanındı ve Zhao’nun finans teknolojilerindeki yenilikçiliğini ortaya koydu.
Zhao’nun kripto paralarla tanışması 2013 yılında oldu ve bu durum kariyerinde bir dönüm noktası oluşturdu. O yıl, Bobby Lee (Çin’in ilk Bitcoin borsalarından birinin kurucusu) ile bir poker oyunu sırasında Bitcoin hakkında bilgi edindi. Zhao, Bitcoin’in potansiyelinden etkilenerek cesur bir karar aldı: Şanghay’daki dairesini sattı ve tüm parasını Bitcoin’e yatırdı. Bu yüksek inançla yapılan yatırım onun kripto para teknolojilerine olan derin güvenini yansıtıyordu. Aynı dönemde Zhao, büyük bir Bitcoin cüzdan sağlayıcısı olan Blockchain.info’da geliştirici olarak çalıştı ve daha sonra Çin merkezli kripto para borsası OKCoin’de CTO olarak görev yaptı. Tüm bu görevler kripto para ticaret platformlarına dair doğrudan deneyim kazanmasını sağladı ve onu Binance girişimi için hazırladı.
Binance’in Kuruluşu ve Yükselişi
Changpeng Zhao, Temmuz 2017’de iddialı bir kripto para borsası olan Binance’i kurdu. 2017’deki kripto para çılgınlığından faydalanarak yaklaşık 15 milyon dolarlık bir ilk coin arzı (ICO) ile fon topladı. Binance, çok sayıda kripto para seçeneği ve hızlı işlem altyapısıyla kısa sürede popüler hale geldi. Olağanüstü bir büyüme göstererek sadece sekiz ay içinde yani Nisan 2018’e gelindiğinde, işlem hacmi açısından dünyanın en büyük kripto para borsası konumuna geldi. Bu hızlı büyüme Zhao’nun stratejik becerilerinin ve platformun ölçeklenebilirliğinin bir göstergesiydi.
Zhao’nun liderliğinde Binance, hizmet yelpazesini ve küresel erişimini genişletti. 2017’de Binance, kullanıcılarına işlem ücreti indirimi gibi avantajlar sunan BNB adlı kendi coin’ini tanıttı. 2019 yılında ise akıllı sözleşme fonksiyonelliğini destekleyen Binance Smart Chain’i başlatarak Ethereum gibi platformlarla rekabet etmeye başladı. 2019’da Binance’in ABD’ye yönelik düzenleyici uyumlu kolu olan Binance.US piyasaya sürüldü.
Binance böylece merkeziyetsiz finans ürünleri ve girişim yatırımlarını da içeren çok yönlü bir kripto para ekosistemine dönüştü. 2018’de Forbes, Zhao’yu 1 milyar doları aşan servetiyle en zengin kripto para yatırımcıları arasında üçüncü sıraya yerleştirdi. Takip eden yıllarda kripto para piyasasındaki büyüme sayesinde Zhao’nun serveti onlarca milyar dolara ulaştı ve bu serveti onu sektörün en etkili figürlerinden biri haline getirdi.
Changpeng Zhao’yu Sarsan Düzenleyici Sorunlar ve Hukuki Süreçler
Binance’in Changpeng Zhao liderliğinde hızla büyümesi dünya genelindeki düzenleyici kurumların dikkatini çekti. 2018’den itibaren birçok ülkenin mali otoriteleri Binance’in gerekli lisanslara sahip olmadan faaliyet gösterdiğini öne sürmeye başladı. 2021 itibarıyla İngiltere, Japonya ve Kanada gibi ülkelerde Binance’e karşı uyarılar ve kısıtlamalar getirildi. ABD’de ise menkul kıymet yasaları ve kara para aklamayla mücadele kapsamında soruşturmalar başlatıldı. Bu baskılar 2023’te iki büyük düzenleyici kurumun dava açmasıyla daha da arttı: Mart 2023’te ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC), Binance ve Zhao’yu ABD’deki düzenlemelerden bilerek kaçınmak ve yetersiz kara para aklama önlemleri almakla suçlayan bir dava açtı. Haziran 2023’te ise ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Zhao ve Binance’i kayıt dışı menkul kıymet alım satımı yapmak ve kayıt dışı borsa işletmek gibi ihlallerle suçladı.
Zhao, artan yasal baskılar karşısında 2023’ün sonlarında ABD federal savcılarıyla uzlaşma yoluna gitti. Kasım 2023’te Banka Gizliliği Yasası’nı ihlal ettiğini kabul etti ve Binance’te etkin bir kara para aklama önleme programı kurmadığı için suçunu itiraf etti. Bu anlaşma kapsamında CEO’luktan istifa etti, kişisel olarak 50 milyon dolar ceza ödedi ve Binance de benzer suçlamaları kabul ederek ABD makamlarına toplam 4.3 milyar dolar ödeme yapmayı kabul etti. Tüm bu cezalar kripto para endüstrisinde şimdiye kadarki en büyük yaptırımlar arasında yer aldı. Zhao’nun istifası sonrasında yönetim koltuğuna Richard Teng getirildi.
Nisan 2024’te Zhao’nun davası ABD mahkemelerinde sonuçlandı. Seattle’daki bir federal hakim, Zhao’yu Banka Gizliliği Yasası ihlalinden suçlu bularak dört aylık hapis cezasına çarptırdı. Savcılar başlangıçta üç yıla kadar hapis cezası talep etmiş ve Binance’in yasa dışı işlemlere (suçla bağlantılı fonlar dahil) aracılık ettiğini savunmuştu. Ancak mahkeme dört aylık daha hafif bir cezayı uygun buldu ve Zhao bu cezasını hemen çekmeye başladı. Bu gelişmeyle birlikte Zhao’nun hızlı yükselişi ve düşüşü dikkat çekici hale geldi. Bir zamanlar kripto para endüstrisinin en güçlü ismi olarak anılan Zhao, FTX kurucusu Sam Bankman-Fried gibi cezai hüküm giyen ilk büyük borsa liderlerinden biri oldu. Zhao, dört aylık cezasını 2024 ortasında tamamladı ve anlaşmanın şartlarını yerine getirerek serbest bırakıldı.
Tüm bu sorunlara rağmen Zhao hala kripto para dünyasında etkili bir figür olmaya devam ediyor. CEO’luktan ayrılmış olsa da halen Binance’in yaklaşık yüzde 90’lık hissesine sahip. Kripto para piyasasındaki toparlanma sayesinde kişisel servetinde büyük bir düşüş olmadı. Ocak 2025 itibarıyla Forbes, onun servetini yaklaşık 66 milyar dolar olarak tahmin ederek dünyadaki en zengin 25 kişiden biri olarak sıraladı. Yönetim görevinden çekilmesi sonrası Zhao dikkatini servet yönetimine ve yeni iş girişimlerine yönlendirdi. 2025’in başında Binance’in girişim sermayesi kolunu bağımsız bir yapı olan YZi Labs adı altında yeniden organize etti. Bu aile ofisi, kendisi ve Binance’in kurucu ortağı Yi He’ye ait yaklaşık 10 milyar dolarlık kripto parayı yönetiyor.
Zhao ayrıca uzmanlık alanlarında danışmanlık rolleri de üstlenmeye başladı. Nisan 2025’te Pakistan hükümeti, Zhao’yu ülkenin yeni oluşturduğu Pakistan Kripto Konseyi’nin stratejik danışmanı olarak atadı. Bu atama yakın geçmişteki tartışmalara rağmen Zhao’nun bilgisinin takdir edildiğini gösterdi ve onun uluslararası kripto para politikalarındaki etkisinin devam ettiğini ortaya koydu. Artık Binance’in günlük operasyonlarında görev almasa da Zhao’nun görüşleri ve stratejik adımları sektörde hala büyük ilgiyle takip ediliyor.
