Bitcoin 
99.582,00 $, merkeziyetsiz, eşten eşe ağ üzerine inşa edilmiş bir kripto para dalgasının ortaya çıkmasına neden olan, trend belirleyici, aynı zamanda kripto para birimleri için fiili standart haline gelen ve sürekli büyüyen bir takipçi ve yan kuruluşlar lejyonuna ilham veren en büyük kripto para birimi olarak öne çıkıyor. Peki Bitcoin dışındaki kripto para birimleri?
Kripto Para Nedir?
Bitcoin’e alternatif kripto para birimlerinden bazılarına daha yakından bakmadan önce, kripto para birimi ve altcoin gibi terimlerle ne demek istediğimizi kısaca açıklık getirelim. Geniş tanımıyla bir kripto para birimi, coin veya token biçimini alan sanal veya dijital paradır. Bazı kripto para birimleri, kredi kartları veya diğer projelerle fiziksel dünyaya giriş yaparken, büyük çoğunluğu tamamen soyuttur.
Kripto paradaki “kripto”, dijital para birimlerinin oluşturulmasına ve işlenmesine ve merkeziyetsiz sistemlerdeki işlemlere izin veren karmaşık kriptografiyi ifade etmektedir. Kripto para birimlerinin bu önemli “kripto” özelliğinin yanı sıra, merkeziyetsizliğe yönelik ortak bir taahhüttür; kripto para birimleri tipik olarak, ihraç mekanizmaları (her zaman olmasa d, “madencilik” adı verilen bir süreç yoluyla) ve diğer kontrolcüler kuran ekipler tarafından kod/yazılım olarak geliştirilir.
Kripto para birimleri neredeyse her zaman hükümet manipülasyonundan ve kontrolünden uzak olacak şekilde tasarlanmıştır ancak popüler hale geldikçe, endüstrinin bu temel yönü adeta ateş hattı altında kalmıştır. Bitcoin’den sonra modellenen, ortaya çıkan kripto para birimleri toplu olarak altcoin ve bazı durumlarda “shitcoin” olarak adlandırılır ve kendilerini genellikle Bitcoin’in değiştirilmiş veya geliştirilmiş sürümleri olarak pazarlamaya çalışırlar. Bu para birimlerinin bazıları, Bitcoin’in sahip olmadığı bazı etkileyici özelliklere sahip olsa da, Bitcoin ağının sağladığı güvenlik düzeyine ulaşmaları büyük ölçüde oldukça zordur.
Aşağıda, Bitcoin dışındaki en önemli kripto para birimlerinden bazılarını inceleyeceğiz. BU noktada bir uyarı geçmek isteriz: Böyle bir listenin tamamen kapsamlı olması imkansızdır. Bunun bir nedeni, Mayıs 2021 itibariyle CoinMarketCap’in verilerine göre 9000’den fazla kripto para biriminin var olmasıdır. Bu kripto paraların birçoğunun takip veya ticaret hacmi çok az olsa da veya hiç olmasa da, bazıları destekçilerden ve yatırımcılardan oluşan özel topluluklar arasında muazzam popülerliğe sahiptir.
Bunun ötesinde, kripto para piyasası ve ekosistemi her zaman genişliyor ve bir sonraki büyük dijital token yarın piyasaya sürülebilir. Bitcoin, kripto para dünyasında yaygın olarak bir öncü olarak görülürken, analistler, Bitcoin dışındaki token’ları değerlendirmek için birçok farklı yaklaşımı benimsiyor. Örneğin, analistlerin piyasa değeri açısından birbirlerine göre kripto paraların sıralamasına büyük önem atfetmeleri yaygındır. Bunu dikkate aldık fakat listemize bir kripto para biriminin dahil edilmesinin başka nedenleri de söz konusudur.
Ethereum (ETH)
Listemizdeki ilk Bitcoin alternatifi olan Ethereum 
4.009,89 $, Akıllı Sözleşmelerin ve Merkeziyetsiz Uygulamaların (DApps) herhangi bir engelleme, dolandırıcılık, kontrol veya üçüncü bir tarafın müdahalesi olmadan oluşturulmasını ve çalıştırılmasını sağlayan merkeziyetsiz bir yazılım platformudur. Ethereum’un arkasındaki fikir, milliyet, etnik köken veya inançtan bağımsız olarak dünyadaki herkesin ücretsiz erişebileceği merkeziyetsiz bir finansal ürün paketi oluşturmaktır. Devlet altyapısı ve eyalet kimliği olmayanlar banka hesaplarına, kredilere, sigortaya veya çeşitli diğer finansal ürünlere erişebildiğinden, bu özellik bazı ülkelerdekiler için sonuçları daha zorlayıcı hale getirir.
Ethereum ağındaki uygulamalar, platforma özgü kriptografik kripto para birimi olan Ether üzerinde çalıştırılır. Ether, Ethereum platformunda dolaşmak, gezinmek için bir araç gibidir ve çoğunlukla Ethereum içinde uygulamalar geliştirmek ve çalıştırmak isteyen geliştiriciler tarafından ya da şimdi, Ether kullanarak diğer dijital para birimlerini satın almak isteyen yatırımcılar tarafından kullanılmaktadır. 2015 yılında piyasaya sürülen Ether, şu anda Bitcoin’den sonra en büyük ikinci kripto para birimidir ancak önemli bir marj ile baskın kripto para biriminin gerisinde kalmaktadır. Mayıs 2021 itibariyle, Ether’in piyasa değeri, Bitcoin’in büyüklüğünün yaklaşık yüzde 45’ine karşılık gelmektedir.
2014 yılında Ethereum, yoğun bir ilgiyle karşılaşılan Ether için bir ön satış başlattı; bu, ilk para arzı (ICO) çağını başlatmaya yardımcı oldu. Ethereum’a göre, “hemen hemen her şeyi kodlamak, merkeziyetsiz hale getirmek, güvence altına almak ve ticaretini yapmak” için kullanılabilir. 2016’da DAO’ya yapılan saldırının ardından Ethereum, Ethereum (ETH) ve Ethereum Classic (ETC) olarak ikiye ayrıldı. Mayıs 2021 itibariyle, Ethereum (ETH) 479 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para biriminin başına 4.114 dolarlık bir fiyattan işlem görüyor.
2021’de Ethereum, proof-of-work algoritmasından proof-of-stake algoritmasına geçiş yapmaya hazırlanıyor. Bu değişimle Ethereum ağı çok daha az elektrik ve iyileştirilmiş işlem hızı ile çalışmaya devam edecek. PoS algoritması, ağ katılımcılarının kendi Ether’lerini ağa “yatırmalarına” izin veriyor. Bu süreç, ağın güvenliğini sağlamaya ve gerçekleşen işlemlerin işlenmesine yardımcı oluyor. Bunu yapanlar faiz hesabına benzer şekilde ödüllendirilir. Bu, madencilerin işlemleri gerçekleştirmeleri için daha fazla Bitcoin ile ödüllendirildiği Bitcoin’in proof-of-work algoritmasına bir alternatiftir.
Litecoin (LTC)
2011 yılında piyasaya sürülen Litecoin, Bitcoin’in izinden giden ilk kripto para birimleri arasındaydı ve genellikle “Bitcoin altınsa Litecoin gümüştür” motosuyla anılıyordu. MIT mezunu ve Google’ın eski mühendisi Charlie Lee tarafından oluşturuldu. Litecoin, herhangi bir merkezi otorite tarafından kontrol edilmeyen açık kaynaklı bir küresel ödeme ağıdır ve tüketici sınıfı CPU’ların yardımıyla madenciliği yapılabilen proof-of-work algoritması olarak “scrypt”i kullanmaktadır. Litecoin birçok yönden Bitcoin’e benzese de, daha hızlı blok oluşturma hızına sahiptir ve bu nedenle daha hızlı işlem onaylama süresi sunar. Geliştiriciler dışında, Litecoin’i kabul eden, giderek artan sayıda tüccar bulunmaktadır. Mayıs 2021 itibariyle Litecoin, 26.3 milyar dolarlık piyasa değerine ve kripto para birimi başına 393 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Cardano (ADA)
Cardano 
1,21 $, mühendisler, matematikçiler ve kriptografi uzmanları tarafından araştırmaya dayalı bir yaklaşımla oluşturulan “Ouroboros proof-of-work” algoritmasını kullanan kripto para birimidir. Proje, Ethereum’un ilk beş kurucu üyesinden biri olan Charles Hoskinson tarafından kuruldu. Ethereum’un gittiği yolla ilgili bazı anlaşmazlıklar yaşadıktan sonra Ethereum ekibinden ayrılan Hoskinson, Cardano’nun oluşturulmasına yardım etti.
Cardano’nun arkasındaki ekip, kapsamlı deneyler ve hakemli araştırmalarla Cardano Blockchain’ini oluşturdu. Projenin arkasındaki araştırmacılar, çeşitli konularda Blockchain teknolojisi hakkında 90’dan fazla makale yazdı. Bu araştırmalar Cardano’nun bel kemiğini oluşturmaktadır.
Cardano, bu titiz süreç nedeniyle diğer büyük kripto para birimlerinin yanı sıra, proof-of-stake algoritmasını kullanan akranları arasında da öne çıkmaktadır. Cardano Blockchain’i daha fazlasını yapabileceği söylendiği için “Ethereum katili” olarak da adlandırılmaktadır. Bununla birlikte, Cardano hala emekleme aşamasındadır. Ethereum’u proof-of-work algoritması ile altetmiş olsa da merkeziyetsiz finans uygulamalar bakımından hala katetmesi gereken uzun bir yolu var.
Cardano, Ethereum’a benzer şekilde merkeziyetsiz finansal ürünler oluşturarak dünyanın finansal işletim sistemi olmayı ve diğer şeylerin yanı sıra Blockchain’i birlikte çalışabilirlik, seçmen dolandırıcılığı ve yasal sözleşme takibi için çözümler sunmayı hedefliyor. Mayıs 2021 itibariyle Cardano, 56.2 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 1,77 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Polkadot (DOT)
Polkadot, diğer Blockchain’leri arasında birlikte çalışabilirlik sağlamayı amaçlayan benzersiz bir proof-of-stake algoritmasını kullanan bir kripto para birimidir. Protokolü, sistemlerin tek bir çatı altında birlikte çalışmasına izin vermek için izinli ve izinsiz Blockchain’lerin yanı sıra oracle’ları bağlamak için tasarlanmıştır.
Polkadot’un temel bileşeni, değişen ağların birlikte çalışmasına izin veren röle zinciridir. Ayrıca, belirli kullanım durumları için kendi yerel token’ları ile “parachain” veya paralel Blockchain’e izin verir.
Bu sistemin Ethereum’dan farklı olduğu nokta, geliştiricilerin Polkadot’ta merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmak yerine kendi Blockchain’lerini oluştururken Polkadot Blockchain’inin halihazırda sahip olduğu güvenlik katmanlarını da kullanabilmeleridir. Ethereum ile geliştiriciler yeni Blockchain’lerini oluşturabilirler, ancak yeni ve daha küçük projeleri saldırıya açık bırakabilecek kendi güvenlik önlemlerini oluşturmaları gerekir, çünkü bir Blockchain ne kadar büyükse, o kadar fazla güvenliğe sahiptir. Polkadot’taki bu kavram, paylaşılan güvenlik olarak bilinir.
Polkadot, Ethereum projesinin temel kurucularının bir başka üyesi olan ve projenin geleceği hakkında farklı görüşlere sahip olan Gavin Wood tarafından yaratıldı. Mayıs 2021 itibariyle Polkadot, 37.7 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 40,35 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Bitcoin Cash (BCH)
Bitcoin Cash (BCH), orijinal Bitcoin’in en eski ve en başarılı hard fork’larından biri olduğu için altcoin tarihinde önemli bir yere sahiptir. Kripto para dünyasında, geliştiriciler ve madenciler arasındaki tartışmalar ve tartışmalar sonucunda çatallanma meydana gelebilmektedir. Dijital para birimlerinin merkeziyetsiz doğası nedeniyle, eldeki token veya coin’in temelini oluşturan kodda toğlu değişiklikler genel fikir birliği nedeniyle yapılmalıdır; bu işlemin mekanizması söz konusu kripto para birimine göre değişkenlik göstermektedir.
Farklı gruplar bir anlaşmaya varamadığında, bazen kripto para birimi ağı bölünür, orijinal zincirin orijinal koduna sadık kalır ve yeni zincir, kodundaki değişikliklerle birlikte bir önceki kripto para biriminin yeni bir sürümü olarak hayata geçer.
BCH, bu çatallanmalardan birinin sonucu olarak 2017 yılının Ağustos ayında hayatına başladı. BCH’nin yaratılmasına neden olan tartışma Bitcoin’in ölçeklenebilirliğiyle ilgiliydi; Bitcoin ağının blok boyutunda bir sınırı bulunmaktadır, 1 megabayt (MB). BCH, blok boyutunu 1 MB’den 8 MB’ye çıkarmaktadır. Buradaki fikir, daha büyük blokların kendi içinde daha fazla işlem tutabileceği ve bu nedenle işlem hızının artacağı şeklinde. Ayrıca, blok alanını etkileyen Ayrılmış Tanık protokolünün kaldırılması da dahil olmak üzere başka değişikliklerde söz konusu. Mayıs 2021 itibariyle Bitcoin Cash, 27.7 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 1.482 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Stellar (XLM)
Stellar, finansal kurumları büyük işlemler adına birbirine bağlayarak kurumsal çözümler sunmak için tasarlanmış halka açık bir Blockchain ağıdır. Bankalar ve yatırım firmaları arasında, genellikle birkaç gün süren, birkaç aracı kurum arasındaki ve epeyce maliyetli olan devasa işlemler Stellar ağı vasıtasıyla aracılar olmadan, neredeyse anında yapılabilir ve işlemi yapanlar için maliyetler son derece düşüktür.
Stellar kendisini kurumsal işlemler için kurumsal bir Blockchain olarak konumlandırmış olsa da, yine de herkes tarafından kullanılabilen halka açık bir Blockchain’dir. Sistem, herhangi bir para birimi arasında sınır ötesi işlemlere izin verir. Stellar’ın yerel para birimi Lumens’dir (XLM). Ağ, kullanıcıların ağ üzerinde işlem yapabilmek için Lumens’e sahip olmasını gerektirir.
Stellar, Ripple Labs’ın kurucu üyesi ve Ripple protokolünün geliştiricisi Jed McCaleb tarafından kuruldu. Sonunda Ripple’dan ayrılan McCaleb Stellar Geliştirme Vakfı’nı kurarak kariyerine devam etti. Mayıs 2021 itibariyle Stellar, 17.2 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 0,75 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Chainlink (LINK)
Chainlink, Ethereum’daki gibi akıllı sözleşmeler ile bunun dışındaki veriler arasındaki boşluğu dolduran merkeziyetsiz bir oracle ağıdır. Blockchain’lerin kendileri, dış uygulamalara güvenilir bir şekilde bağlanma yeteneğine sahip değildir. Chainlink’in merkeziyetsiz oracle’ları, akıllı sözleşmelerin dış verilerle iletişim kurmasına izin verir, böylece akıllı sözleşmeler Ethereum’un kendisinin bağlanamadığı verilere dayalı olarak yürütülebilir, işlenebilir.
Chainlink’in blog sayfasında ağ için bir dizi kullanım örneğini ayrıntılarıyla anlatılmaktadır. Açıklanan birçok kullanım durumundan biri, belirli şehirlerde meydana gelen kirlilik veya yasadışı su boşaltımı için su kaynaklarını izlemeye yönelik. Kurumsal tüketimi, su tablolarını ve yerel su kütlelerinin seviyelerini izlemek için sensörler kurulabilir. Bir Chainlink oracle’ı bu verileri izleyebilir ve doğrudan akıllı bir sözleşmeye aktarabilir. Akıllı sözleşme, para cezalarını uygulamak, şehirlere sel uyarıları göndermek veya oracle’dan gelen verilerle bir şehrin suyunun çok fazlasını kullanan şirketlere fatura düzenlemek için ayarlanabilir.
Chainlink, Steve Ellis ile birlikte Sergey Nazarov tarafından geliştirildi. Mayıs 2021 itibariyle Chainlink, 21.3 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 50,96 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Binance Coin (BNB)
Binance Coin, dünyanın en büyük kripto para borsalarından Binance’da alım satımla ilgili ücretler için bir ödeme yöntemi olarak çalışan bir yardımcı kripto para birimidir. Kripto para birimini alış ve satışlar için bir ödeme aracı olarak kullananlar indirimli işlem yapabilirler. Binance Coin’in Blockchain’i aynı zamanda Binance’in merkeziyetsiz borsasının üzerinde çalıştığı platformdur. Binance borsası Changpeng Zhao tarafından kuruldu ve borsa, ticaret hacimlerine göre dünyada en çok kullanılan borsalardan biridir.
Binance Coin, başlangıçta Ethereum Blockchain’inde çalışan bir ERC-20 token’ıydı. Sonunda kendi ana ağını başlattı. Ağ, proof-of-stake algoritmasını kullanmaktadır Mayıs 2021 itibariyle Binance Coin, 102.8 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 668 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Tether (USDT)
Tether 
1,00 $, piyasadaki volatilitenin neden olduğu dalgalanmayı azaltmak için piyasa değerini bir para birimine veya başka bir harici referans noktasına endekslemeyi amaçlayan bir grup sözde stablecoin’den biridir. Tether bu bakımdan ilk ve en popülerler stablecoin’lerdendir. Çoğu dijital para birimi, hatta Bitcoin gibi en büyükleri bile, sık sık dramatik dalgalanma dönemleri yaşadığından, Tether ve diğer stablecoin’ler aksi takdirde temkinli olabilecek kullanıcıları çekmek için fiyat dalgalanmalarını sıfıra indirgemeye çalışır. Tether’in fiyatı 1:1 oranında doğrudan ABD dolarının fiyatına endekslidir. Sistem, kullanıcıların diğer kripto para birimlerinden ABD dolarına, gerçekte normal para birimine dönüştürmekten daha düşük zamanda ve daha kolay bir şekilde yapmalarına olanak tanır.
2014 yılında piyasaya sürülen Tether, kendisini “fiat para birimlerinin dijital bir şekilde kullanımını kolaylaştırmak için tasarlanmış, Blockchain’i etkinleştirilmiş bir platform” olarak tanımlamaktadır. Etkili bir şekilde, bu kripto para birimi, bireylerin geleneksel para birimlerinde işlem yapmak için bir Blockchain ağı ve ilgili teknolojileri kullanmalarına izin verirken, genellikle dijital para birimleriyle ilişkili dalgalanma ve karmaşıklığı en aza indirir. Mayıs 2021 itibariyle Tether, 55.7 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve olması gerektiği gibi, kripto para birimi başına 1 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Monero (XMR)
Monero, güvenli, özel ve izlenemeyen bir para birimidir. Bu açık kaynaklı kripto para birimi Nisan 2014’te piyasaya sürüldü ve kısa süre sonra kriptografi topluluğu ve meraklıları arasında büyük ilgi gördü. Bu kripto para biriminin gelişimi tamamen bağış temelli ve topluluk odaklı. Monero, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirliğe güçlü bir odaklanma ile piyasaya sürüldü ve “halka imzaları” adı verilen özel bir teknik kullanarak tam bir gizlilik sağlamaktadır.
Bu teknikle, en az bir gerçek katılımcı içeren bir grup kriptografik imza ortaya çıkar ancak hepsi geçerli göründüğü için gerçek olan izole edilemez. Bunun gibi istisnai güvenlik mekanizmaları nedeniyle Monero dünya çapındaki suç operasyonlarıyla bağlantılı tatsız bir üne sahip bir şey geliştirdi. Bu, anonim olarak suç işlemlerini yapmak için birincil aday olsa da, Monero’nun doğasında bulunan gizlilik, dünya çapındaki baskıcı rejimlerin muhaliflerine de yardımcı olmaktadır. Mayıs 2021 itibariyle Monero, 8.5 milyar dolarlık bir piyasa değerine ve kripto para birimi başına 474 dolarlık fiyattan işlem görüyor.
Haberleri İlk Siz Alın! Bizi Şimdi Telegram'da Takip Edin!
