Kripto para piyasasında 2025 yılı rug pull vakalarının sayıca azaldığı ancak mali zararların katlanarak arttığı çarpıcı bir dönem olarak kayda geçti. DappRadar verilerine göre rug pull sayısı geçen yıla göre %66 düştü. Ancak buna rağmen toplam kayıp yaklaşık 6 milyar doları buldu. Bu tablo daha az ama çok daha yıkıcı dolandırıcılıkların piyasayı sarstığını gösteriyor.
Yılın İlk Çeyreğinde Son Durum
Yılın ilk çeyreğinde yalnızca yedi rug pull vakası raporlandı. Oysa aynı dönem 2024’te bu sayı 21 idi. Buna karşın geçen yıl yaklaşık 90 milyon dolarlık kayba karşılık bu yıl yaşanan zarar neredeyse 70 kat arttı. Bu durum azalan sayılara rağmen dolandırıcıların kullandığı yöntemlerin daha profesyonel ve etkili hale geldiğini ortaya koyuyor.
Özellikle Mantra’nın OM token’ında yaşanan çöküş tek başına 5,5 milyar dolardan fazla zarara yol açtı. Bu olay yılın tüm rug pull zararlarının %92’sine karşılık geliyor. Proje ekibi herhangi bir kötü niyetleri olmadığını savunsa da yatırımcıların yaşadığı güven kaybı telafisi zor bir yara açtı.
Yeni Nesil Rug Pull Taktikleri Yatırımcıyı Zorluyor
Eskiden rug pull olayları daha çok DeFi protokollerinde ve NFT projelerinde gerçekleşiyordu. Ancak 2025’te bu alanlar yerini memecoin dolandırıcılıklarına bıraktı. Dolandırıcılar artık beceriksiz planlar yerine iyi kurgulanmış hikayeler ve sosyal medya manipülasyonlarıyla yatırımcıları hedef alıyor.
Örneğin Solana tabanlı Libertad projesi karşımızda. Buna göre projenin token’ı Libra sahte sosyal medya rüzgarıyla 4,56 milyar dolarlık piyasa değerine ulaştı. Ancak sadece birkaç gün içinde %94’lük bir çöküş yaşadı. Sahne arkasında neler döndüğü tam olarak bilinmiyor.
Yatırımcılar için risk artık daha sinsi. GitHub güncellemeleri yapılmayan, cüzdan hareketleri bir anda hızlanan ve akıllı sözleşmeleri denetlenmemiş projeler potansiyel rug pull sinyalleri veriyor. Bu belirtileri okumak ve zamanında geri çekilmek zarardan kurtulmanın en temel yollarından biri haline geldi.
Vurgun Derinleşirken Güvenlik Ön Plana Çıkıyor
Kripto para piyasası, azalan rug pull sayısına rağmen ciddi bir güven krizi yaşıyor. Çünkü artık bir tek dolandırıcılık bile milyarlarca doları süpürebiliyor. Bu da bireysel yatırımcıların olduğu kadar kurumsal oyuncuların da tedirginliğini artırıyor.
Piyasanın içinden gelen bazı uzmanlar 2025’te dolandırıcılık yöntemlerinin daha az görünür olduğunu belirtti. Ancak onlar yöntemlerin daha etkili hale geldiğini vurguladılar. Markalaşma, sosyal medya etkisi ve sahte güven duygusu klasik uyarı sinyallerini neredeyse görünmez kılıyor. Yatırımcılar yalnızca yüksek getiri vaadi değil aynı zamanda şeffaflık, denetim ve teknik güvenlik aramalı.
Özellikle rug pull riskini azaltmak için yatırımcıların projenin teknik altyapısını incelemesi, sözleşme kodlarının denetlenip denetlenmediğini kontrol etmesi ve GitHub gibi platformlarda güncel gelişmeleri takip etmesi gerekiyor. Güvenliğe yapılan her yatırım milyarlarca dolarlık bir zararın önüne geçebilir.
