THORChain (RUNE), farklı Blockchain ağları arasında varlık değişimini sağlayan merkeziyetsiz bir çapraz zincir likidite protokolüdür. Cosmos SDK tabanlı bu protokol RUNE coin’i kullanarak iki farklı varlık arasında takas yapılmasını mümkün kılar. RUNE, likidite havuzlarında aracılık yaparak her işlem için kullanılır ve bu da ona hem likidite sağlayıcılar hem de yatırımcılar için değer katar. THORChain’in karmaşıklığı ve geçmişteki güvenlik sorunları, potansiyel riskler taşırken, gelecekteki entegrasyonlar ve güvenlik iyileştirmeleri, benimsenme oranını artırabilir.
THORChain Nedir?
THORChain, farklı blockchain ağları arasında varlıkların değişimini sağlayan merkeziyetsiz bir çapraz zincir likidite protokolüdür. Merkeziyetsiz finans (DeFi) alanında ortaya çıkan en büyük yeniliklerden biri, otomatik piyasa yapıcı (AMM) modelidir. AMM’ler, kripto kullanıcılarının belirli bir oranda kripto parayı bir likidite havuzuna yatırmalarına olanak tanır. Katılımcılar daha sonra bu toplanan fonları kullanarak ticaret yapar ve havuzda toplanan kripto para işlem paritesi olarak işlev görür.
DeFi protokolleri olan Uniswap ve Balancer, kullanıcıların varlıkları eşten eşe ve merkeziyetsiz bir şekilde değiştirmelerine olanak tanıyan likidite havuzlarını kullanır. Çoğu AMM yalnızca tek bir Blockchain ağı içinde işlemlere izin verir. THORChain ise Cosmos yazılım geliştirme kiti (SDK) tabanlı bir merkeziyetsiz borsa (DEX) olarak bu soruna çözüm sunar. AMM tabanlı protokolü, daha önce birlikte çalışamayan Blockchain’ler arasında kripto para değişimini sağlamak için gerekli altyapıyı sunar.
THORChain Nasıl Çalışır?
THORChain, çapraz zincir altyapısını entegre eden ürün ve hizmetler ekosistemini destekler. THORSwap gibi platformlar, THORChain’in ağını ön yüz arayüzü olarak kullanarak çapraz zincir takaslarını kolaylaştırır. THORSwap, kullanıcıların değiştirmek istedikleri iki varlığı seçmelerine ve protokolün ağ etkinliğine dayalı olarak ücretleri otomatik olarak hesaplamasına olanak tanır.
THORChain’de gerçekleşen takaslar, ağın sürekli likidite havuzu (CLP) kullanımı sayesinde mümkündür. RUNE, her takas için aracılık yapan bir varlık olarak kullanılır. THORChain üzerinde herhangi iki varlık değiştirildiğinde, bu işlemler aslında iki farklı havuz arasında gerçekleşir. Bunun nedeni her likidite havuzunun RUNE ile eşleştirilmiş varlıkları içermesidir. Örneğin, bir kullanıcı USDT’yi ETH ile değiştirmek istediğinde, önce USDT’lerini bir havuzda RUNE ile takas eder ve ardından diğer havuzda RUNE coin‘lerini ETH ile değiştirir.
THORChain’in durum makinesi, bir varlığı RUNE coin ile takas eder, ardından bunu ikinci bir havuza taşır ve kullanıcıların istedikleri varlık ile takas eder. Bu, kullanıcıların kripto paralarını RUNE’a dönüştürmelerine veya RUNE coin’i saklamalarına gerek kalmadan gerçekleştirilir.
THORChain’in Avantajları
THORChain’in CLP likidite modeli, protokolün likidite talebindeki dalgalanmalara yanıt verebilmesini sağlar. Ayrıca THORChain katılımcıları için dört ana rol bulunur: likidite sağlayıcılar, takasçılar, tacirler ve düğüm operatörleri.
Likidite Sağlayıcılar (LP’ler)
Likidite sağlayıcılar, likidite havuzlarına varlık sağlayarak blok ödülleri ve takas işlem ücretleri kazanırlar. Ödüller, havuzun etkinliğine ve havuzdaki LP’nin tokenlerinin payına göre hesaplanır.
Takasçılar
Takasçılar, THORChain’de çeşitli kripto parlaarı arasında işlem yapan kullanıcı tabanını oluşturur.
Tacirler
THORChain, diğer borsalardaki piyasa fiyatlarına göre THORChain’deki varlıkları ya düşük ya da yüksek değerli olarak arayan arbitraj tacirlerine güvenir. Tacirler, birden fazla borsa arasında varlık alıp satarak likidite havuzlarını yeniden dengeleyerek bu varlıkların havuzdaki fiyatlarının mevcut piyasa fiyatlarını yansıtmasını sağlarlar.
Düğüm Operatörleri
Düğüm operatörleri, ağın desteklenmesi için belirli miktarda RUNE coin bağlarlar ve THORChain’in hisse kanıtı (Proof of Stake) konsensüs mekanizmasına katılırlar. Bu operatörler anonim kalmak zorundadır ve güvenilirliklerine bağlı olarak ağdan düzenli olarak çıkarılırlar.
THORChain’in Dezavantajları
Her ne kadar THORChain yenilikçi bir çözüm sunsa da bazı dezavantajları da bulunmaktadır. İlk olarak, sistem karmaşıklığı ve çok zincirli doğası, yeni kullanıcılar için anlaşılmasını zorlaştırabilir. İkinci olarak, THORChain’in güvenliği özellikle geçmişte yaşanan hack olaylarıyla sorgulanabilir hale gelmiştir.
Temmuz 2021’de, ağ arka arkaya hack saldırısına uğrayarak hack’lenmiş ve toplamda 13 milyon dolardan fazla kayıp yaşanmıştır. Bu olaylar, güvenlik açıklarının giderilmesi ve kodun iyileştirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.
THORChain Nasıl Alınır?
THORChain’in ana ağ varlığı RUNE coin, çeşitli kripto para borsalarından alınıp satılabilmektedir. Binance, KuCoin ve diğer büyük kripto para borsaları,RUNE coin ticaretini desteklemektedir.
RUNE satın almak için bir borsada hesap oluşturmalı, kimlik doğrulama süreçlerini tamamlamalı ve ardından borsaya fiat para yatırarak veya başka bir kripto para kullanarak RUNE alımı yapmalısınız. Ayrıca, THORSwap gibi DEX’ler aracılığıyla da RUNE coin alınıp satılabilir.
THORChain Yorum
THORChain, DeFi alanında önemli bir yenilik sunarak çapraz zincir işlemleri mümkün kılar. Bu, kullanıcıların farklı Blockchain ağları arasında varlıklarını serbestçe değiştirebilmelerini sağlar.
RUNE coin’in platformdaki merkezi rolü onu hem likidite sağlayıcılar hem de yatırımcılar için cazip kılar. Sistemin karmaşıklığı ve güvenlik endişeleri, potansiyel yatırımcıların dikkat etmesi gereken önemli noktalar arasındadır.
THORChain Geleceği
THORChain, DeFi ekosisteminde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. Gelecekte daha fazla Blockchain ağıyla entegrasyon sağlanması ve güvenlik önlemlerinin daha da artırılması, THORChain’in benimsenmesini ve kullanımını artırabilir. Ayrıca RUNE coin’in değerinin, platformun gelişimi ve benimsenmesi ile birlikte artması beklenmektedir. THORChain’in sunduğu yenilikçi çözümler, DeFi dünyasında daha geniş çapta kabul görebilir ve bu da RUNE’un değerini olumlu yönde etkileyebilir.
Risk Uyarısı: Kripto paralar yüksek riskli yatırım araçlarıdır ve tüm paranızı kaybetmenize neden olabilir. Bu makalede yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir yatırım kararını desteklemek amacıyla sunulmamaktadır. Yatırım yapmadan önce detaylı araştırma yapmanızı ve profesyonel danışmanlık almanızı öneririz. Kriptofoni, okurlarınının yaptıkları kripto para yatırımlarından doğabilecek herhangi bir zarardan sorumlu değildir.