Safe, merkeziyetsiz finans (DeFi) ve akıllı hesaplar alanında öncü bir altyapı projesidir. 2022’de Gnosis’tan ayrılarak kurulan Safe, bugün 11 milyondan fazla hesapta yaklaşık 69 milyar dolar değer güvenliğini sağlayan en büyük akıllı hesap ekosistemidir. Proje, son bir yılda 150 milyar doları aşan işlem hacmiyle dünya GSYİH’sının yüzde 0,16’sına denk büyüklüğe ulaşmıştır. Safe, şimdi de VisaNet’ten ilham alan devrim niteliğindeki Safenet ağı ile Blockchain’ler arası işlemlerde hız, güvenlik ve ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmeyi ve küresel ekonominin tamamını blok zincirine taşıma vizyonunu gerçekleştirmeyi amaçlıyor.
Safe Nedir?
Safe ekibi Blockchain’in potansiyelinin “memecoin kumarhaneleri” veya “airdrop çiftliklerinin” ötesinde olduğuna inanıyor. Bu teknolojinin, toplumun koordinasyon sağladığı ve işlem yaptığı küresel bir mutabakat katmanı olma şansı bulunuyor. Bu vizyonu gerçekleştirmek için dünyanın tüm ekonomisini (GSYİH) Blockchain’e taşımak ana hedef olarak belirlenmiştir.
Bu hedefe ulaşmanın önünde üç temel engel vardır. Farklı Layer 1 ve Layer 2 çözümlerinin yarattığı parçalanmışlık, ekosistemleri izole ediyor. Blockchain’ler, Blockchain dışı finansal ağlarla yeterince bütünleşmiş değil. Blok süreleri ve köprüleme nedeniyle Blockchain’ler arası işlemlerde yaşanan gecikmeler, kullanıcı deneyimini olumsuz etkiliyor. Güvenlik endişeleri ve karmaşık arayüzler ise ana akım kullanıcıların benimsemesini zorlaştırıyor. Safe, Safenet ile bu engelleri aşmayı planlıyor.
Safenet: VisaNet’in Blockchain’deki Karşılığı
Safe, sunduğu hizmetleri Safenet ile genişletiyor. Safenet, VisaNet benzeri bir işlem işleme ağıdır. VisaNet’in temel işlevi kart çıkarmak değil, finansal kurumları birbirine bağlayarak hızlı ve güvenli ödemeleri dünya çapında mümkün kılmaktır. VisaNet’in sihri bir işlemin yürütme garantisi ile mutabakatını birbirinden ayırmasıdır. Kredi kartı ile ödeme yapıldığında para hemen transfer olmaz. VisaNet alıcının bakiyesini kontrol eder, gerekli varlıkları rezerve eder ve satıcı bankasına bir ödeme yürütme garantisi verir. Para transferi genellikle satın alımdan 2-3 gün sonra mutabakat sırasında gerçekleşir.
Safenet, bu mimariyi merkeziyetsiz bir şekilde Blockchain işlemlerine uyarlar. İlgili paydaşları birbirine bağlar. Gelişmiş işlem yürütmeyi düzenlemek için gerekli garantileri verir. Bu sayede daha iyi işlem özellikleri sunar. Blockchain’ler arası işlemlerde bile 500 milisaniyenin altında yürütme garantisi sağlayarak mevcut işlem hızlarının sınırlarını zorlar.
Kullanıcı tanımlı politika ve güvenlik kontrollerini zorunlu kılarak adres zehirlenmesi gibi yaygın risklere karşı koruma sağlar. Kullanıcılar, Ethereum ve Layer 2 ağlarından Solana gibi EVM uyumlu olmayan Blockchain’lere kadar çeşitli ekosistemlerde erişilebilen birleşik bir varlık bakiyesinin keyfini çıkarır. Fiziksel kartlar veya merkezi borsalar gibi Blockchain dışı kanallar aracılığıyla bile Blockchain içi varlıkların kullanımını mümkün kılar.
Safenet’in kalbinde, Ethereum Layer 2 sıralayıcılarına benzer şekilde yürütme düğümleri olarak hareket eden Safenet İşlemcileri yer alır. Bu işlemciler, işlem yürütmeyi mutabakattan ayırma konusunda kilit rol üstlenir. Safenet İşlemcileri temel olarak dört kritik görevi yerine getirir. Varlık kullanılabilirliğini sağlamak için kullanıcı hesaplarında kaynak kilitleri oluşturur. Harici likidite kullanarak kullanıcı işlemlerini anında yürütür. Güvenlik kontrolleri ve kullanıcı tanımlı politikaları içeren yürütme garantileri sağlar. İşlemleri kullanıcı hesabına kaydetmek için geçerlilik kanıtları kullanır.
Bu altyapıyı destekleyen şey ise Safenet Likidite Ağı’dır. Bu likidite ağı işlemcilere gerekli likiditeyi sağlayarak işlem niyetlerini yürütmelerini mümkün kılar. Mevcut DeFi bileşenlerini (DEX’ler, Borç Verme Piyasaları ve diğer likidite kaynakları gibi) toplayarak bir havuz oluşturur. İşlemciler, kullanıcıların niyetlerini yerine getirmek için bu birleşik likidite havuzundan yararlanır. Bu, tek tek zincirlerdeki likidite sınırlamalarının üstesinden gelinmesini sağlar. Kullanıcılar için daha geniş varlık erişimi ve daha iyi fiyatlar sunar.
Safenet İşlemci Ekonomisi
Safenet, ağ parçalanmasına çözümün ötesinde bir potansiyele sahiptir. Farklı uygulamaya özel işlemcilerden oluşan bir ekonomi yaratmayı hedefler. Bu işlemciler, benzersiz işlem garantilerinden, kullanıcı bakiyesini yeni ağlara ve hatta Blockchain dışı hizmetlere bağlamaya kadar çeşitlilik gösterebilir. İşlemciler, emanetçi hizmetlerin sunduğu güven ve işlevselliği, öz saklama kontrolü ile birleştirecektir. Safenet İşlemci Ağı, Blockchain içi işlemler etrafında birçok yeniliğin temelini oluşturması beklenen bir altyapıdır.
Merkezi borsa dışı mutabakat bunun bir örneğidir. Kullanıcıların, varlıklarını tamamen kendi öz saklamalarında tutarken merkezi bir borsada işlem yapmalarına olanak tanıyan bir işlemci geliştirilebilir. Bu, karşı taraf riskini ortadan kaldırır. İşlemler, borsada Blockchain dışı yürütülür ve periyodik olarak Blockchain içinde mutabakat sağlanır. Kredi alanında ise kullanıcılar, sadece kısmi bir peşinatla NFT edinmek için bir borç verenden yardım alabilir. Bir işlemci kredinin faizi ödenmezse NFT’nin hesapta kilitlenip borç verene transfer edileceğini garanti eder. Abonelikler için işlemci tarafından periyodik olarak tetiklenen aylık ödemeleri taahhüt eden bir hizmet sunulabilir. İşlemciler hizmetleri için çeşitli ücretler (hacim bazlı, yinelenen, sabit ücret) alabilir. Bu, Safe Akıllı Hesaplarının önemli transfer hacimlerine ve benimsenmesine doğrudan erişim sağlar. Safenet, işlem yaşam döngüsünün bir parçası olarak ek kullanıcı değeri sunmak için tamamen yeni iş modellerini mümkün kılar.
SAFE Coin Nedir?
Safenet’in güvenliğini güçlendirmek için SAFE coin doğrulayıcıları işlemcilerin faaliyetlerini izler. Herhangi bir işlem kötü niyetle veya kullanıcı tarafından belirlenen politikalara uygun olmayan şekilde tetiklenirse, doğrulayıcılar itiraz tetikleyebilir. Daha fazla doğrulayıcı, Safenet içindeki hatalı eylemlerin daha yüksek güvenilirlikle işaretlenebileceği anlamına gelir. SAFE coin, Safenet’in ekonomik modelinin temelini oluşturur ve ekosistem genelinde teşvikleri uyumlu hale getirir. Güvenlik, ölçeklenebilirlik ve merkeziyetsizliği sağlamada kritik bir rol oynar.
İşlemciler, Safenet’in ekonomik fırsatlarına katılmak için SAFE ile stake etmek zorundadır. Gerekli stake miktarı işlenen transfer hacimleriyle orantılı olmalıdır. Topluluk tarafından havuzlu stake (örneğin EigenLayer gibi bir yeniden stake protokolü aracılığıyla) yoluyla da sağlanabilir. Doğrulayıcılar da DDoS saldırılarını önlemek için stake etmelidir. SAFE Doğrulayıcıları, işlemleri doğruladıkları için İşlemci ve/veya Safenet ücretlerinin bir kısmını ödül olarak kazanır. SAFE coin aynı zamanda Web3’ün akıllı hesaplara geçişine katılımın anahtarıdır. Coin sahipleri, çeşitli ve sürekli gelişen bir ekosisteme erişir ve Safe’nin geleceğini yönetir.
Safe{DAO}’nun merkeziyetsiz yönetim modeline doğru ilerlemesi SAFE coin sahiplerini daha da güçlendirmeyi amaçlar. Bu kapsamda aktivite yoluyla puan kazanma, SAFE coin’lerini stake derek puanları artırma ve ödüllendirilme gibi Safe{Pass} Programı gibi faydalar sunulur. Coin sahipleri, topluluk tarafından yönlendirilen gelecekteki fayda girişimlerinde de pay sahibi olabilir. Safe{DAO}’nun bir parçası olarak akıllı hesaplarda mülkiyetin bir sonraki evrimini şekillendirme hakkına sahiptirler.
SAFE coin, vestingli AirDrop’ları ve topluluk hazinelerine önemli tahsisatları içeren benzersiz coin dağıtım yaklaşımıyla öne çıkar. Coin’in temel özellikleri şöyledir:
- Ticker: SAFE
- Maksimum Arzı: 1 milyar adet
- Coin Formatı: Yerel ERC20
- Sektör: Akıllı Cüzdanlar, Akıllı Hesaplar Altyapısı, Hesap Soyutlama.
Coin tahsisi beş ana kategoride gerçekleşmiştir. Vestingli topluluk hazine payları hariç tutulduğunda, dolaşımdaki toplam arzın yaklaşık yüzde 14,34’üne denk gelen 143.4 milyon adet SAFE coin şu şekilde dağıtılmıştır:
- Kullanıcı Katılımı için toplam arzın yüzde 5’i (50 milyon adet coin) ayrılmıştır. Bunun 25 milyonu hemen kullanılabilir durumdayken, kalan 25 milyonu 4 yıl boyunca vestinge tabidir. Amaç, Safe’nin aktif kullanıcılarını SafeDAO yönetişiminde kilit paydaşlar haline getirmek ve faaliyetlerini ödüllendirmektir.
- Ekosistem Katkıda Bulunanlar (Guardianlar) için toplam arzın yüzde 5’i (50 milyon adet coin) tahsis edilmiştir. 25 milyonuyla bir başlangıç AirDrop’u yapılmıştır. Bunun yarısı hemen kullanılabilir, diğer yarısının kilidi 4 yılda açılacak. Kalan 25 milyon coin SafeDAO aracılığıyla gelecekteki Guardian programları için ayrılmıştır. Açık kaynak katkıda bulunanları ve proje ekiplerini tanımayı hedefler.
- Stratejik Yatırımcılar için toplam arzın yüzde 8’i (80 milyon adet coin) ayrılmıştır. Coin’ler 60’tan fazla destekçi arasında 4 yıl boyunca vestinge tabi olarak dağıtılır. Bir yıllık başlangıç kilidi vardır. Stratejik ortakları ve sektör uzmanlarını projenin hedefleri ve uzun vadeli başarısıyla uyumlu hale getirmeyi amaçlar.
- Çekirdek Katkıda Bulunanlar için toplam arzın yüzde 15’i (150 milyon adet coin) ayrılmıştır. Coin’ler 40’tan fazla çekirdek katkıda bulunana tahsis edilir. Kalan coin’ler gelecekteki yetenekler için ayrılmıştır. Coin’ler 4 yıl boyunca vestinge tabidir. Kilit katkıda bulunanları teşvik etmek ve üst düzey yetenekleri çekmek için çıkarlarını projenin uzun vadeli vizyonuyla uyumlu hale getirir.
- Safe Vakfı için toplam arzın yüzde 7’si (70 milyon adet coin) ayrılmıştır. Coin’ler 4 yıl boyunca vestinge tabidir. 20 milyonu hemen kullanılabilir. Yasal bir tüzel kişilik gerektiren ekosistem ödülleri ve faaliyetlerini desteklemeyi, genel ekosistem büyümesini teşvik etmeyi amaçlar.
- SafeDAO ve GnosisDAO Hazine Payları için toplam arzın yüzde 55’i ayrılmıştır. Bu, SafeDAO için yüzde 40 ve GnosisDAO için yüzde 15 şeklinde bölünmüştür. SafeDAO’nun payı 8 yıl, GnosisDAO payı ise 4 yıl boyunca vestinge tabidir. 50 milyon adet (SafeDAO) ve 10 milyon adet (GnosisDAO) coin hemen kullanılabilir durumdadır. Safe’nin Gnosis ile finansal sürdürülebilirliğini ve stratejik uyumunu sağlamayı hedefler.
- Ortak Hazine için toplam arzın yüzde 5’i (50 milyon adet coin) ayrılmıştır. SafeDAO ve GnosisDAO’nun ortak yönetişimi için coin’ler hemen kullanılabilir durumdadır. İki DAO arasında işbirliğine dayalı yönetişimi keşfetmeyi ve DAO koordinasyonu için bir model oluşturmayı amaçlar. SAFE coin’in vesting programı 8 yıla kadar uzanır.
SAFE temelde SafeDAO için bir yönetişim coin’idir. Topluluğun ve paydaşların çıkarlarını, canlı ve gelişen bir Safe ekosistemi sağlama yönünde uyumlu hale getirir. Coin sahipleri vestingli ve vestingsiz coin’leriyle oy kullanabilir veya oy kullanma yetkisini devredebilir. Oylama konuları arasında kaynak tahsisi, SafeDAO Anayasası’nda değişiklikler ve fonlama mekanizmaları yer alır. Safe Aktivite Programı yakında kullanıma sunulacaktır. Bu program kapsamında SAFE coin’leri stake etmek kullanıcıların Safe ekosistemindeki faaliyetlerinden aldıkları ödülleri artıracak.
Öngörülebilir gelecekte DAO’nun bir dizi karar ve faaliyet için artan sorumluluk alması beklenmektedir. Ekosistem büyümesiyle daha iyi uyum sağlamak için SAFE coin’in faydalarını geliştirmek ve iyileştirmek bu kapsamdadır. Yeni SAFE coin faydalarını ve kullanım alanlarını uygulamaya koymak da DAO’nun sorumluluğunda olacaktır. Safe ekosistemi içindeki işbirliklerini ve entegrasyonları başlatmak ve yönetmek de DAO’nun yetki alanına girecektir. Safe ekosistemi zamanla geliştikçe, SAFE coin için tasarım alanı doğal olarak genişleyecektir. SafeDAO, coin faydalarının uygulanması üzerinde oy kullanabilir ve gelecekteki keşiflerin yönünü belirleyebilir. Topluluk, gelecekteki SAFE coin’in faydalarının keşfedilmesi ve uygulanmasının bir parçası olmaya teşvik edilir. Bu süreç projenin merkeziyetsiz ruhuna uygun şekilde ilerleyecektir.
