Blockchain’ler üzerindeki akıllı sözleşmeler özerktir ve kendi kendini çalıştırabilir ancak ağlarının dışından doğal olarak veri getirme ve doğrulama yeteneğinden yoksundurlar. Gerçek dünya uygulamaları genellikle bu tür harici verilere ihtiyaç duyduğundan bu sınırlama potansiyellerini engellemektedir. Oracle’lar, akıllı sözleşmeler için bu harici verileri getiren ve doğrulayan köprüler olarak hizmet eder ancak akıllı sözleşmelerin çalıştırılması üzerinde önemli bir etkiye sahip oldukları için bu oracle’ların güvenilirliği ve güvenliği önemli bir endişe kaynağıdır. Oracle’lar tarafından sağlanan veriler bir akıllı sözleşmenin sonucunu doğrudan etkileyebilir, bu da güvenilir bir oracle seçimini çok önemli hale getirir. Merkeziyetsiz bir oracle olan Pyth Network‘ün (PYTH) potansiyel güçlü bir çözüm olarak dikkat çekmesinin nedeni budur.
Pyth Network Nedir?
Merkeziyetsiz finans (DeFi), paranın nasıl yönetileceğini yeniden şekillendirme vaadinde bulunuyor ve bireylerin finansal geleceklerini kontrol altına almalarını sağlıyor olsa da geleneksel oracle’lar, Blockchain üzerinde sofistike finansal hizmetler için gerekli olan ultra düşük gecikmeli, kurumsal kaliteli piyasa verilerini sağlayamamaktadır. Bu boşluk Pyth Network’ün 2020’de doğmasına neden olmuştur.
Pyth Network, dünya genelindeki büyük borsalar ve piyasa yapıcı şirketler (örneğin, CBOE, Binance, OKX, Bybit gibi) dahil olmak üzere 90’dan fazla birinci taraf yayıncıdan finansal piyasa verileri toplayan ve bu verileri 40’tan fazla Blockchain’e dağıtan yenilikçi bir merkeziyetsiz oracle’dır.
Pyth Network Nasıl Çalışır?
Pyth Network’ü bir piyasa verileri için merkeziyetsiz bir pazar yeri olarak düşünülebilir. Geleneksel oracle’ların kamu kaynaklarından veri toplayan düğümlere dayanmasının aksine Pyth Network, finansal verilerin orijinal sahiplerini bu verileri doğrudan Blockchain’e katkıda bulunmaya teşvik ederek öne çıkar.
Bu benzersiz “birinci taraf” veri modeli Pyth Network’ün DeFi dünyasında genişlemeye hazır olmasını sağlıyor. Ağın veri sağlayıcıları, küresel borsalar, ticaret şirketleri ve piyasa yapıcılar katkıda bulundukları verilerin gerçek yaratıcıları ve sahipleridir.
Veri Sağlayıcılar
Pyth Network’e katkıda bulunanlar veri sağlayıcılarıdır. Küresel borsalar, ticaret şirketleri, piyasa yapıcılar ve diğer kurumsal ve merkeziyetsiz piyasa katılımcıları, özel verilerini doğrudan sağlayan çeşitli bir topluluk oluşturur. Pyth Network, borsalardan işlem yapılabilir varlık fiyatları ve tacirlerden en son işlem fiyatları olmak üzere iki tür fiyat verisi üzerinde uzmanlaşmıştır.
Pyth Network Protokolü
Pyth Network’ün merkezinde, çeşitli sağlayıcılardan gelen verileri toplayarak her fiyat akışı için 400 milisaniyede bir birleşik bir fiyat ve güven aralığı oluşturan bir protokol bulunur. Bu toplama, bir yetki kanıtı Blockchain’i olarak yapılandırılmış uygulamaya özel bir Blockchain olan Pythnet‘te gerçekleşir. Böylece verilerin sağlamlığı ve doğruluğu sağlanır.
Veri Kullanıcıları
Pyth Network tarafından desteklenen Blockchain’lerdeki uygulamalar, bu birleşik fiyat akışlarını okuyarak verileri akıllı sözleşme mantıklarına sorunsuz bir şekilde entegre ederler. Pyth Network’ü diğerlerinden ayıran şey “Pull Oracle” mimarisidir ve veri kullanıcılarının ihtiyaç duyduklarında fiyat güncellemeleri talep etmelerine olanak tanır.
Bu yenilikçi yaklaşım, gas diğer bir deyişle işlem ücretlerinden tasarruf sağlar, kullanıcıların yalnızca ihtiyaç duydukları fiyatlar için ödeme yapmalarını sağlar ve kullanılmayan güncellemeler için gereksiz gas ücretlerinin önüne geçer.
Pyth Network’ün Avantajları
Pyth Network’ün üç katmanlı modeli, geleneksel oracle’ların sınırlamalarını hız, kapsama alanı ve veri kaynağı/kalitesi odaklı ele alır:
- Düşük Gecikmeli, Yüksek Frekanslı Güncellemeler: Geleneksel oracle’lar yavaş güncelleme süreleri ile mücadele ederken, Pythnet her Pyth Network Fiyat Akışını saniyede birkaç kez güncelleyerek merkeziyetsiz uygulamaların her işlem için en son Blockchain dışı fiyatlara erişmesini sağlar. Bu yaklaşım, daha önce uygulanamaz olan bir güncelleme düzeyini sağlar.
- Fiyat Akışı Kapsamı ve Çok Blockchain’li Kullanılabilirlik: Pyth Network’ün teknik özellikleri binlerce fiyat akışına ölçeklenmesini sağlar. Solana 225,15 $’nın yüksek verimliliği ve maliyet etkin işlemleri ile desteklenen Pyth Fiyat Akışları, varsayılan olarak tüm Pyth Network destekli Blockchain’lerde erişilebilirdir. Bu, her hedef Blockchain’e bireysel dağıtımlar yapma gereksinimini ortadan kaldırarak yeni veri akışları başlatmak için cazip bir oracle yapar. Bu nedenle Pyth Network, yazının yazıldığı sırada 40’tan fazla Blockchain’i desteklemektedir.
- Yüksek Çözünürlüklü, Yüksek Hassasiyetli, Şeffaf Veri: Pyth Network, “birinci taraf” verilere odaklanarak, veri sağlayıcılarının aktif olarak fiyat keşfine katılması sayesinde doğru fiyatlar sağlar. Pyth Network’ün toplama mekanizmasının şeffaflığı kullanıcıların her veri noktasını veri sağlayıcılarının açık anahtarlarına kadar izlemelerine olanak tanır. Bu şeffaflık, veri sağlayıcılarının itibar uyumu ile birlikte haksız manipülasyon riskini azaltır.
Pyth Network’ün Dezavantajları
Pyth Network, önemli avantajlarına rağmen bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Öne çıkan dezavantajlar arasında şunlar yer alır:
- Adaptasyon Zorluğu: Pyth Network’ün yenilikçi yapısı, geleneksel oracle kullanıcılarının alışkanlıklarını değiştirmelerini gerektirebilir. Kullanıcılar, Pyth Network’ün “Pull Oracle” modeline ve yeni veri sağlayıcı sistemine adapte olmakta zorlanabilirler.
- Güvenlik ve Merkeziyetsizlik: Pyth Network, veri sağlayıcılarının güvenilirliği ve şeffaflık ilkeleriyle çalışsa da merkeziyetsizlik konusunda bazı endişeler söz konusudur. Veri sağlayıcılarının güvenilirliği her zaman garanti edilemez ve bu da güvenlik açıklarına yol açabilir.
- Pazar Rekabeti: Pyth Network, oracle piyasasında diğer büyük oyuncularla rekabet etmek zorundadır. Chainlink gibi daha yerleşik oracle çözümleri Pyth Network’ün benimsenmesini zorlaştırabilir ve rekabet avantajını azaltabilir.
Pyth Network Nasıl Alınır?
Pyth Network’ü kullanmak veya PYTH coin satın almak isteyenler için süreç oldukça basittir. Öncelikle, PYTH coin’in listelendiği bir kripto para borsasına kayıt yaptırmak gerekmektedir. Binance, OKX gibi büyük borsalar genellikle PYTH coin’i listeler. Hesabınızı oluşturduktan sonra, kimlik doğrulama sürecini tamamlamanız gerekebilir. Bu, borsanın güvenlik prosedürlerinin bir parçasıdır.
Şimdi hesabınıza kripto para veya fiat para yatırarak bakiye oluşturmalısınız. Bu bakiye PYTH coin satın almak için kullanılacaktır. Borsanın ticaret platformunda PYTH coin’i arayın ve satın alma işlemini gerçekleştirin. Bu aşamada, piyasa emirleri veya limit emirleri kullanabilirsiniz.
PYTH coin’lerinizi güvenli bir cüzdana aktararak saklayın. Böylece coin’lerinizi borsa saldırılarına karşı koruyabilirsiniz.
Pyth Network Yorum
Pyth Network’ün geleceği parlak görünse de kullanıcılar arasında bazı endişeler ve beklentiler bulunmaktadır. Özellikle, veri sağlayıcılarının güvenilirliği ve şeffaflığı konusunda olumlu görüşler hakimdir.
Kullanıcılar, Pyth Network’ün düşük gecikmeli ve yüksek frekanslı güncellemeler sunmasını takdir etmektedir. Yine de adaptasyon sürecinin zorluğu ve merkeziyetsizlik konusundaki endişeler kullanıcı yorumlarında sıklıkla dile getirilmektedir.
Pyth Network Geleceği
Pyth Network’ün geleceği, DeFi ekosisteminin büyümesiyle paralel olarak şekillenecektir. Pyth Network’ün sunduğu yenilikçi çözümler gelecekte daha fazla kullanıcı ve proje tarafından benimsenebilir. Özellikle, Blockchain teknolojisinin daha geniş çapta benimsenmesiyle birlikte Pyth Network’ün rolü daha da önem kazanabilir.
Tüm bunlarla birlikte bu büyüme sürecinde Pyth Network’ün güvenlik ve merkeziyetsizlik konularında kullanıcıların endişelerini gidermesi gerekebilir.
Özetle Pyth Network, DeFi oracle’larında önemli bir yenilik olarak öne çıkmaktadır. Düşük gecikmeli, yüksek frekanslı güncellemeleri ve birinci taraf veri modeli ile geleneksel oracle’ların sınırlamalarını aşmakta ve Blockchain ekosisteminde güçlü bir rol oynamaktadır. Yine de adaptasyon zorlukları ve yüksek rekabet gibi dezavantajların üstesinden gelmesi gerekmektedir. Kullanıcı yorumları ve geleceğe yönelik beklentiler Pyth Network’ün potansiyelini göstermektedir ve bu potansiyel DeFi’nin büyümesiyle birlikte daha da artabilir.