Memecoin LIBRA’nın çöküşü kripto piyasasında bomba etkisi yarattı. Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin desteğini alarak büyük bir çıkış yakalayan token bir anda çakıldı. Buna göre yatırımcıları büyük zarara uğrattı. Bir kez daha görüyoruz ki, memecoin piyasası tam anlamıyla bir “Vahşi Batı.” Ancak en büyük soru şu: Bu işin sorumlusu kim? Düzenleyiciler mi? Yoksa yatırımcılar mı yine kısa yoldan zengin olma hayaline kapılıp yanlış ata oynadı?
Memecoin’ler Gerçekten “Vahşi Batı” mı?
Beni asıl düşündüren nokta şu: Coin Bureau’nun kurucusu Nic Puckrin, bu skandalın doğrudan düzenleyicilerin eksikliğinden kaynaklandığını söylüyor. Ancak piyasa manipülasyonunun olduğu bir ortamda gerçekten düzenleyicilerin müdahalesi yeterli olur muydu? Yoksa insanlar yine coşkuya kapılıp bu tür projelere balıklama atlar mıydı?
Puckrin’in açıklamalarına göre, kripto piyasası kendi kendini düzenleyemediği için hükümetlerin devreye girmesi şart. Özellikle memecoin projelerinin daha şeffaf ve adil bir süreçle piyasaya sürülmesi gerektiğini söylüyor. Haklı mı? Kesinlikle! Ancak burada şöyle bir paradoks var. Kripto para piyasasının en cazip yanı, merkeziyetsizyapısı ve özgürlüğü. Eğer memecoin’ler de geleneksel finans gibi sıkı kurallara bağlanırsa, onları özel kılan şey ne olacak?
SEC’in İddiası
SEC memecoin’lerin kendi yetkisi dışında olduğunu iddia ediyor. Yani “bizim işimiz değil” diyor. Bu bana çok garip geliyor. XRP gibi büyük projelerle savaş açan SEC, konu memecoin’lere gelince neden sessizliğe bürünüyor? Tam da bu noktada Puckrin haklı olabilir. Düzenleyici belirsizlik, dolandırıcılara alan açıyor. Bu piyasada “pump and dump” gibi manipülatif hareketler sıradan hale geldi ve yatırımcılar her seferinde aynı tuzağa düşüyor.
Ama burada bir şeyin altını çizmek gerekiyor. Yatırımcılar da bu işte masum değil. Memecoin piyasasında herkes, “erken girersem 100x yaparım” hayaliyle hareket ediyor. Kimse projeyi incelemiyor. Geliştirici ekibi sorgulamıyor. Sadece sosyal medyada yaratılan FOMO’ya kapılıp alım yapıyor. Sonra işler terse dönünce suçlu hep başkaları oluyor. Gerçekten düzenleme eksikliği mi suçlu, yoksa insanların kolay para kazanma açgözlülüğü mü?
Düzenleme Eksikliği Mi, Yoksa Manipülasyon Mu?
Eski SEC Başkanı Gary Gensler’e göre, kripto piyasası net kurallar çerçevesinde gelişmeli. Ancak işin ilginç tarafı, bazı uzmanlar memecoin’lerin zaten düzenleyici çerçeveye girdiğini düşünüyor. CoinFund Başkanı Christopher Perkins’e göre, çoğu memecoin emtia statüsünde ve mevcut yasalar dolandırıcılığı engellemek için yeterli.
Burada şunu da sorgulamak lazım: Eğer yasalar gerçekten yeterliyse neden LIBRA gibi projeler ortaya çıkmaya devam ediyor? Gerçek sorun yasaların eksikliği mi, yoksa uygulanamıyor olması mı?
Açıkçası, bana kalırsa düzenleyici belirsizlik kripto para piyasasında manipülasyonu körüklüyor. Ama her şeyi düzenleyicilere yıkmak da kolaycılık olur. Çünkü bu piyasada dolandırıcılığa açık kapı bırakan en büyük şey insanların açgözlülüğü. Bir proje sadece “hızlı kazanç” vaadiyle öne çıkıyorsa orada bir sorun vardır. Ancak insanlar bunu görmek istemiyor.
LIBRA Skandalı Gerçekten Bir Dönüm Noktası mı?
Puckrin’in dediği gibi, LIBRA skandalı belki de kripto piyasası için büyük bir uyarı niteliğinde. Eğer topluluk, bu tür dolandırıcılıkları kınamaz ve sorumluları sektörden dışlamazsa, bu olaylar tekrar tekrar yaşanacak. Ancak burada düzenleyicilerin de daha aktif bir rol alması gerektiği açık.
Özellikle ABD Adalet Bakanlığı’nın dolandırıcılık, kara para aklama ve piyasa manipülasyonu gibi suçlarla daha etkin mücadele edebilmesi için daha fazla kaynak ayırması gerektiği belirtiliyor. Ancak düzenleme olmadan önce yatırımcıların da kendini eğitmesi gerekiyor. Çünkü bu sektörde düzenleme boşluğu bırakıldığı sürece, LIBRA gibi projelerin yatırımcıları mağdur etmesi kaçınılmaz.
Benim düşüncem mi? LIBRA skandalı büyük bir ders olmalı ama bu piyasada kimse ders almıyor. İnsanlar yine yeni bir coşku yaratıldığında gözlerini kapatıp koşacak. Sonra aynı hikaye tekrar yaşanacak. Gerçek çözüm, yatırımcıların bilinçlenmesi ve projeleri sorgulamaya başlaması. Eğer bu olmazsa, düzenleme gelse bile yeni LIBRA’lar hayatımıza girmeye devam edecek.