28 Mayıs’ta Kamboçya Merkez Bankası Başkanı Chea Serey, Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) Bakong’un Kamboçya rielinin benimsenmesini artırma potansiyelini vurguladı. Tokyo’da düzenlenen Nikkei Asya’nın Geleceği konferansında verdiği bir röportajda Bakong’un sınır ötesi QR ödemelerini geliştirerek Kamboçya’nın para birimi sisteminde nasıl devrim yaratabileceğine odaklandı.
Fiat Para Birimini Destekleyecek
Kamboçya, ekonominin %80’inden fazlasının dayandığı ABD dolarının baskın olduğu ikili bir para birimi sistemi altında faaliyet gösteriyor. Buna rağmen Kamboçya hükümeti yerel işlemlerde rielin daha yaygın kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor. Serey, fiziksel işlemler çoğunlukla dolar üzerinden yapılırken, Bakong gibi girişimler sayesinde dijital işlemlerde giderek daha fazla riel kullanıldığını belirtti.
2020 yılında başlatılan Bakong, Kamboçya’daki dijital ödemeleri önemli ölçüde etkiledi. Bakong, 2023 yılına kadar ülkenin GSYH’sinin yaklaşık iki katına denk gelen 70 milyar dolarlık işlem yapılmasını sağladı. Bu toplamın 20 milyar doları riel cinsinden işlemlerden oluşuyor ve bir önceki yıla göre önemli bir artışa işaret ediyor. Bakong CBDC hem riel hem de ABD doları cinsinden işlemleri destekleyerek, kullanımına istikrar ve çok yönlülük katan benzersiz bir çift para birimi desteği sunuyor.
Riel ve Doların İkili Desteği
Bakong’un tasarımının önemli bir yönü, rielin desteklenmesinde çok önemli bir rol oynayan sınır ötesi ödemeleri desteklemesidir. Bakong, Kamboçya ile Tayland, Laos, Vietnam ve Çin gibi komşu ülkeler arasında QR kodu tabanlı ödemeleri mümkün kılıyor. Bu sınır ötesi işlemler için riel tek para birimi olduğundan Kamboçya vatandaşlarının bir riel Bakong hesabına sahip olmaları gerekiyor. Bu sistem aynı zamanda Tayland’dan gelen turistler için de geçerli olup, bu turistler sadece Kamboçya’daki tüccarlar riel kabul ettiği takdirde ödeme yapabilmektedir.
Riel ve ABD dolarının ikili desteği Bakong’u diğer CBDC’lerden farklı kılmaktadır. Bu özellik, Kamboçya’nın kendine özgü para birimi çerçevesinde daha sorunsuz işlemler yapılmasını sağlar ve finansal entegrasyonu geliştirir. Bakong’un dijital işlemlerdeki başarısı, ülkelerin itibari para birimlerini güçlendirmek için CBDC’leri keşfettikleri daha geniş bir eğilimi yansıtıyor. Örneğin, Hong Kong Mart 2024’te finansal sistemini güçlendirmek için toptan bir CBDC başlatırken, Güney Kore 2024’ün sonlarına doğru dijital Kore wonunu test etmek için CBDC projesini hızlandırıyor.
Genişletme Hamleleri
İleriye dönük olarak Kamboçya merkez bankası Bakong’un sınır ötesi işlevselliğini Haziran 2024’e kadar Hindistan’ı da kapsayacak şekilde genişletmeyi planlıyor ve Japonya ile işbirliğini de değerlendiriyor. Bu tür ortaklıklar ileri teknolojik uzmanlık getirerek Bakong’un verimliliğini, güvenliğini ve kullanıcı deneyimini daha da geliştirebilir. Japonya gibi teknolojik açıdan gelişmiş ülkelerle geliştirilmiş işbirliğinin riel’i hem yerel hem de uluslararası kullanıcılar için daha cazip hale getirmesi bekleniyor.
Chea Serey’in Bakong vizyonu Kamboçya’da dijital para birimine doğru önemli bir geçişin altını çiziyor. Kamboçya, Bakong CBDC’den yararlanarak riel kullanımını artırmayı, daha sorunsuz sınır ötesi işlemleri kolaylaştırmayı ve küresel finans sistemine daha derinlemesine entegre olmayı hedefliyor. Serey tarafından vurgulanan girişimler sadece ödemeleri modernleştirmekle ilgili değil, aynı zamanda ulusal para kullanımını güçlendirmek ve ekonomik egemenliği arttırmakla da ilgili.