Kripto topluluğundaki son tartışmalar, Matter Labs’in dokuz ülkede “sıfır bilgi” (ZK) terimini ticari marka haline getirme girişimi etrafında dönüyor ve bu hareket çeşitli endüstri paydaşlarından önemli tepkilere yol açtı. ConsenSys destekli Layer 2 ağı Linea, bu ticari marka talebine karşı çıkmak için StarkWare de dahil olmak üzere önemli isimler ve şirketlerle güçlerini birleştirdi. Matter Labs’in eylemlerinin, blok zinciri gizliliği ve güvenliği için gerekli olan temel bir teknolojiyi tekelleştirmekle tehdit ettiğini savunuyorlar.
StarkWare Eleştirdi
Sıfır bilgi teknolojisi kriptografik protokollerin temel taşıdır ve bireylerin bir iddianın geçerliliğini altta yatan verileri ifşa etmeden kanıtlamalarına olanak tanır. Bu teknoloji, Blockchain uygulamalarında gizlilik ve güvenliğin korunması için hayati önem taşımaktadır. ZK-proof teknolojisini geliştiren StarkWare, Matter Labs’in ticari marka girişimlerine karşı özellikle sesini yükseltti. Turing Ödülü sahibi Shafi Goldwasser gibi önde gelen isimlerle birlikte, bu tür eylemlerin kripto ve Ethereum topluluklarının açık ve işbirlikçi ethosuyla çeliştiğini savunuyorlar. Kamu malı olması gereken bir şeyi özelleştirmeye çalışmanın bu toplulukların temel ilkelerini baltaladığına inanıyorlar.
StarkWare, kamuoyuna yaptığı açıklamada Matter Labs’ı, herkese ait olması gereken bir teknoloji üzerinde sahiplik iddia etmek için yasal sistemi istismar etmekle eleştirdi. Bu hareketin, Matter Labs’in savunduğunu iddia ettiği özgürlük ve kolektif ilerleme ethosuyla çeliştiğini vurguladılar. StarkWare, daha geniş kripto topluluğunu bu girişimlere direnmeye ve sektörde yeniliği teşvik eden işbirlikçi ruhu sürdürmeye çağırdı.
Linea, StarkWare’in duygularını yineleyerek Matter Labs’in hareketini Ethereum’un teşvik ettiği ademi merkeziyetçilik ve izinsiz yenilik ilkelerine aykırı olarak kınadı. Araştırmacıların ve geliştiricilerin zkEVM Katman 2 ağları gibi ölçeklendirme çözümlerine katkıda bulunduğu Ethereum ekosistemindeki işbirlikçi çabaların altını çizdiler. Linea’ya göre, tek bir kuruluşun ZK teknolojisini tekeline almasına izin vermek, daha kapsayıcı ve sansüre dirençli bir ağa doğru ilerlemeyi engelleyecek.
Ticari Marka Başvurusu
zkSync’in arkasındaki kuruluş olan Matter Labs, ticari marka başvurularını savunarak amaçlarının “ZK” teriminin “ZK Sync” ve “ZK Stack” gibi projeleri bağlamında özgürce kullanılabilmesini sağlamak olduğunu belirtti. Ticari markaların, teknolojinin kendisi üzerinde münhasır mülkiyet iddiasında bulunmak yerine, bu terimleri belirli mallar veya hizmetler içinde korumak için yasal bir araç olduğunu açıkladılar. Ancak bu açıklama toplumdaki pek çok kişinin endişelerini gidermiş değil.
Polygon Labs Hukuk ve Politika Baş Sorumlusu Rebecca Rettig de konuya eğilerek bu tür ticari marka başvurularının gerekliliğini sorguladı. Dış baskıların Matter Labs’i bu ticari markaları aramaya zorlaması durumunda, bu zorluklarla ilgili şeffaflığın çok önemli olacağını öne sürdü. Rettig, “zk” teriminin kullanımına izin vermek için bir çerçeveye ihtiyaç duyulması fikrini reddederek, bu terimin herkes tarafından serbestçe kullanılabilir kalması gerektiğini savundu.
