7 Nisan 2025 tarihli Beyaz Saray açıklaması küresel ekonomik dengeleri derinden etkileyecek bir itirafa sahne oldu. ABD yönetimi uzun yıllardır tartışılan ancak resmi ağızdan dile getirilmeyen bir gerçeği kabul etti: Doların küresel rezerv para olarak taşıdığı rol artık Amerika’nın lehine çalışmıyor. Üstelik bu durumun sürdürülemez ticaret açıklarına ve ciddi yapısal zararlara yol açtığı ifade edildi.
2 Küresel Kamu Vurgusu
Açıklamaya göre ABD’nin dünya genelinde sunduğu iki “küresel kamu malı” bulunuyor: Savunma şemsiyesi ve doların rezerv işlevi. Ancak bu iki görevin finansal yükü Amerikalı vergi mükelleflerinin sırtına yüklenmiş durumda.
Özellikle doların rezerv para olarak kullanılması diğer ülkelerin kendi para birimlerini zayıf tutmasına neden oluyor. Bunun sonucunda ise Amerikan ürünleri rekabet gücünü kaybediyor ve imalat sektörü büyük zarar görüyor.
Rezerv Para Statüsü Eleştirildi
Yetkililer rezerv para statüsünün “sürekli döviz bozulmalarına ve adil olmayan ticaret engelleriyle birlikte sürdürülemez ticaret açıklarına” neden olduğunu vurguladı. Bu ticaret açıklarının ise sadece ekonomik değil aynı zamanda toplumsal sonuçları da ağır. Özellikle emekçi sınıflar ve üretime dayalı bölgelerde işsizlik ve ekonomik yıkım gözleniyor.
Beyaz Saray’ın bu açıklaması doların geleceği konusunda küresel ölçekte güven sarsıntısı yaratabilir. Dolar uzun yıllar boyunca istikrar ve güven sembolü olarak görülmüştü. Ancak artık “küresel kamu malı” olarak sağladığı faydaların bedelini Amerikalılar ödüyor. Washington’un bu çıkışı doların tahtını sarsacak yeni bir para düzeninin habercisi olabilir.