Axelar (AXL), Web3 uygulamalarını birçok Blockchain ağı arasında ölçeklendiren bir protokoldür. Programlanabilir bir taşıma katmanı sunarak geliştiricilere ve kullanıcılara karmaşık görevleri otomatikleştirme olanağı tanır. Güvenlik, ölçeklenebilirlik ve yüksek programlanabilirlik Axelar’ın temel avantajlarındandır. Dezavantajları ise karmaşıklık ve diğer Blockchain’lerin güvenliğine olan bağımlılığıdır. Axelar, gelecekte daha fazla Bblockchain’i entegre ederek Web3 ekosisteminde daha geniş bir kullanım alanı bulmayı hedeflemektedir.
Axelar Nedir?
Axelar, birçok Blockcha,n ağı arasında uygulamaları ölçeklendirmenin en hızlı yolu olan bir Web3 protokolüdür. 2000’li yılların başlarında internet üzerinde çoklu ağlar arasında zengin bir birlikte çalışabilirlik ortaya çıktı ve bu, sosyal medya ve gig ekonomisi gibi yeni endüstrileri destekleyerek büyük bir ilerlemeyi mümkün kıldı. Axelar, Web3 için benzer bir değer yaratma aşamasının bağlantı dokusudur.
Axelar, diğer Blockchain’leri birbirine bağlayan bir Blockchain ağı olarak Blockchain’ler arası birlikte çalışabilirlik ağları ve çapraz Blockchain köprü sağlayıcıları arasında öne çıkar. Axelar, akıllı (programlanabilir) bir taşıma katmanı kurarak akıllı sözleşme mantığını çalıştırabilir. Bu, Axelar ağının hem geliştiriciler hem de son kullanıcılar için karmaşıklıkları otomatikleştirmesine ve soyutlamasına olanak tanır. Uygulamalar Genel Mesaj Geçişi ile herhangi bir yükü gönderebilir ve Blockchain’ler arasında birden fazla işlev çağrısını tetikleyebilir. Bu şekilde tek tıklamalı kullanıcı deneyimi sağlar.
Axelar Nasıl Çalışır?
Axelar, dinamik bir doğrulama seti ve ağ geçidi akıllı sözleşmeleri gibi temel bileşenlere sahiptir. Axelar ağının çalışmasını sağlayan ve işlemleri yürüten 75 doğrulayıcıdan oluşan dinamik bir set, çapraz Blockchain geçit protokolünü çalıştırır. Bu farklı Blockchain’lerini bağlayan bir Proof of Stake konsensüs katmanıdır.
Axelar’ın bağlı olduğu 60 Blockchain’de ağ geçitleri bulunur. Bu akıllı sözleşmeler, gönderici Blockchain’lerden gelen işlemleri alır ve doğrulayıcılar tarafından onaylandıktan sonra alıcı Blockchain’e yazılır.
Geliştiriciler, Axelar ile basit bir API seti ve uygulama geliştirme katmanında bulunan geliştirici araçları aracılığıyla etkileşimde bulunur. Axelar Gas Hizmetleri, AXL coin ve hedef Blockchain gas coin’lerine dönüşümleri otomatikleştirir. Tek seferlik para yatırma adresleri uygulamaların merkeziyetsiz bir şekilde basit bir para yatırma adresi sunmasına olanak tanır.
Axelar’ın Avantajları
Axelar’ın birçok avantajı bulunmaktadır. Başlıca avantalarından biri programlanabilirliktir. Axelar, yüksek derecede programlanabilir bir protokoldür. Geliştiricilere karmaşık görevleri otomatikleştirme ve kullanıcı deneyimlerini sorunsuz hale getirme olanağı sunar. Axelar Sanal Makinesi, Cosmwasm’ın Turing-complete akıllı sözleşme geliştirme yeteneklerini Axelar’ın güvenli Genel Mesaj Geçişi ile birleştirir.
Öne çıkan bir diğer avantajı güvenliktir. Axelar, açık kaynaklı ve şeffaf bir güvenlik yaklaşımı benimser. Battle-tested Proof of Stake (BtPoS) doğrulama ve doğrulayıcılar için anahtar rotasyon politikaları gibi ek güvenlik katmanları içerir. Axelar ağ geçitleri belirli bir zaman aralığında transfer edilebilecek varlık miktarına üst sınır koyan hız sınırlama işlevi içerir.
Bir diğer avantajı ise ölçeklenebilirliktir. Axelar, 2022’de ana ağa (mainnet) geçiş yapmış ve Mart 2024 itibariyle 60’tan fazla Blockchain bağlantısıyla 8 milyar dolardan fazla değeri güvenli bir şekilde transfer etmiştir. Axelar’ın merkeziyetsiz hub-and-spoke topolojisi ağın hızlı büyümesini ve anında ağ etkilerini sağlar.
Axelar’ın Dezavantajları
Her ne kadar Axelar’ın birçok avantajı olsa da bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Öne çıkan ilk dezavantajı karmaşıklıktır. Axelar’ın sunduğu programlanabilirlik ve birlikte çalışabilirlik özellikleri yeni kullanıcılar ve geliştiriciler için karmaşık olabilir.
Bağımlılık ise bir diğer başlıca dezavantajlarındadır. Axelar, diğer Blockchain’lerle entegrasyon sağladığı için bu Blockchain’lerin güvenliğine ve istikrarına bağımlıdır. Bu durum temel Blockchain’lerde yaşanabilecek sorunların Axelar’a da yansımasına neden olabilmektedir.
Axelar Nasıl Alınır?
Axelar’ın ana ağ varlığı AXL coin çeşitli kripto para borsalarında listelenmekte, işlem görmektedir. AXL coin satın almak için öncelikle coin’i listeleyen bir kripto para borsasında hesap oluşturulması gerekmektedir. Binance, Coinbase gibi popüler borsalar AXL coin’i listelemektedir. Hesap oluşturduktan sonra kimliğinizi doğrulamanız gerekmektedir. Bu, borsa platformunun KYC (Know Your Customer) politikalarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ardından hesabınıza para yatırarak AXL coin satın almak için kullanacağınız fonları yükleyin. Bu, banka transferi, kredi kartı veya diğer kripto paralar aracılığıyla yapılabilir.
Borsanın alım-satım platformuna girerek AXL coin’leri mevcut piyasa fiyatından veya belirlediğiniz fiyat üzerinden satın alabilirsiniz.
Axelar Yorum
Axelar, Blockchain’ler arası birlikte çalışabilirlikte devrim yaratan bir projedir. Geliştiricilere sağladığı programlanabilirlik ve kullanıcılara sunduğu sorunsuz deneyim Axelar’ı diğer çözümlerden ayıran başlıca özelliklerdir.
Blockchain teknolojisinin hızla geliştiği günümüzde Axelar gibi yenilikçi projeler bu ekosistemin büyümesine ve daha geniş kitlelere ulaşmasına önemli katkılarda bulunmaktadır.
Axelar Geleceği
Axelar’ın geleceği parlak görünmektedir. Protokolün sunduğu güvenlik, ölçeklenebilirlik ve programlanabilirlik özellikleri onu Blockchain’ler arası birlikte çalışabilirlikte lider konumuna getirmektedir.
Axelar’ın hedefi daha fazla Blockchain’i entegre ederek ve geliştirici araçlarını geliştirerek, Web3 ekosisteminde daha geniş bir kullanım alanı bulmaktır. Özellikle Interchain Token Service gibi yenilikçi çözümleriyle coin’lerin/token’lerin farklı Blockchain’ler arasında yerel olarak hareket etmesini sağlamak protokolün uzun vadede başarısını pekiştirecek gibi görünmektedir.